Παρασκευή 18 Απριλίου 2008

"Ξεκινώ πάντα απο το τέλος. Η αρχή θα'ρθει μετά..."*

Βαρέθηκα να βλέπω τη σκηνή
Και σήκωσα τα μάτια μου στα θεωρεία

Κ.Π.Καβάφης, Στο θέατρο, 1904


Η σκηνή ήταν το «Κύτταρο», γωνία Ηπείρου και Αχαρνών…εκεί στην παλιά μου γειτονιά... Από εκεί πέρασαν οι Socrates, ο Δ.Σαββόπουλος, ο Π. Σιδηρόπουλος, ο Γ. Μαρκόπουλος, ο Ν. Ξυλούρης, ο Δ. Πουλικάκος, ο Θ. Γκαϊφύλλιας, η Δ. Γλέζου, η Μ Κώχ, ο Τ. Πανούσης αλλά και η Δανάη. Ο Αντώνης Μποσκοϊτης, φίλος ..ποιητών, το πήρε –το φερε- το σενιάρισε και τώρα είναι ζωντανό σαν κύτταρο.

Εκεί βρέθηκα το βράδυ της περασμένης Δευτέρας…κι εκεί στα θεωρεία καθόντουσαν τρείς γυναίκες, τρία αναγεννησιακά πορτραίτα: Η Λούλα Αναγνωστάκη, η Λένα Πλάτωνος, η Μαλβίνα Κάραλη. Τρείς τραγουδίστριες: η Σεβάς Χανούμ, η Λευκή-Μπλάνς Μπέμπα, η Γιώτα Γιάννα. Κι ένας διαβάτης, ένας περαστικός, ένας κατ’ έξην θαμώνας της νύχτας, ένας μοναχικός λύκος που αγριεύει, σηκώνει ανέμους και σπέρνει θύελλες με τη ποιητική του γραφή, Ο Γ. Χρονάς.

Κι ενώ η Σωτηρία (Λεονάρδου)…η Γιώτα(Γιάννα) βγήκε από το βελούδινο υπόγειο να φτερουγίσει ανάμεσά μας, κι ενώ πάλι από το τέλος είχαμε ξεκινήσει κι ενώ η ταμπακέρα έμενε άθικτη και το κείμενο ‘χαστούκιζε’ όλους εμάς τους αδαείς της τηλεσκότισης, θνησιγενείς λαμπτήρες μιάς βραδιάς στο «Κύτταρο»…σηκώθηκε αέρας….κι η Γιώτα Γιάννα ξεγλίστρησε σαν γάτα στη σκηνή με μια φυσαρμόνικα. Μια γυναίκα απροσδιόριστης ηλικίας, μια αμαζόνα!

«Ήμουνα αμαζόνα πάντα. Και στις καλύτερες στιγμές μου και στα κάτω μου. Όπως ο δρομέας, οι αθλητές, έχουνε ένα κάτω. Υπάρχει και το κάτω στους μεγάλους καλλιτέχνες. Δεν ήμουνα ποτέ το κορίτσι του ασανσέρ, να πηγαίνω μια πάνω μια κάτω. Ποτέ. Σταθερά. Μου άρεσαν πάντα τα υπόγεια. Το ιδανικό μου είναι να έχω βελούδινο υπόγειο. Εκεί να δέχομαι τους φίλους μου. Θα τους κέρναγα ο,τι υπήρχε στο σπίτι. Τα πάντα υπάρχουνε. Αγάπη πάνω απ’ όλα. Η αγάπη θεραπεύει. Έχω αγαπήσει….χωρίς να ζητάω τίποτα(…) στο σπίτι ο άνθρωπός μου με προστατεύει, με κοιτάζει…Πάνω από το μάτι μου….Μ’ αρέσει η νύχτα και το περιθώριο. Είμαι αντιστάρ…..Σηκώθηκε αέρας. Έτσι θέλω να φύγω, όπως ήρθα. Δεν θέλω να φύγω σορός»

Η Γιάννα τραγούδησε. Είπε: Θέλω να κάνω κάτι άξιο της στιγμής, άξιο του Χειμωνά, άξιο της Σωτηρίας…κι έκανε κάτι άξιο για όλους…τραγούδησε αυθεντικά. Ήταν από τα πιο αυθεντικά πράγματα που έχω δει τα τελευταία χρόνια. Γροθιά στο στομάχι…
Μου φάνηκαν τόσο φρούδα τα ‘χαρτιά’, οι αριθμοί, οι τίτλοι, ο λαϊκισμός που περισσεύει, οι στρατιές υποψηφίων παντός καιρού κι άνευ λόγου…

"Υ.Γ. Αυτές οι γυναίκες, και οι άλλες που ευκόλως παραλείπονται-Νίνου, Μπέλλου, Γεωργακοπούλου, Χασκίλ, Αμαλία Φλέμινγ- με παράξενα ρούχα, τον ιδιαίτερο τρόπο σκέψης, είναι οι Ελληνίδες Γερτρούδη, Στάϊν, Γεωργία Σάνδη, ¨Ηντιθ Σίτγουελ, Μαντάμ Κιουρί, Βιρτζίνια Γούλφ, Κοκό Σανέλ, Κάρεν Μπλίξεν….η φρουρά στέκει στην είσοδο με το μάτι άγρυπνο…." ευτυχώς!


Το κείμενο εμπνευσμένο και εμπλουτισμένο απο το βιβλίο του Γ. Χρονά! "Το Μονόπρακτο Σεβάς Χανούμ", εκδόσεις Οδός Πανός, Αθήνα 2007

*Η Λούλα Αναγνωστάκη μια Κυριακή απόγευμα. Στο σαλόνι.

21 σχόλια:

Nikos Lioliopoulos είπε...

Τι ωραίο κείμενο!Τελικά αυτή είναι η μαγεία του blogging (web log= διαδικτικό ημερολόγιο). Οτι ζεις , οτι αγαπάς, οι σκέψεις σου, τα συναισθήματα, ολα στο φως. Ολα τα μοιράζεσαι με τον
"εξω" κόσμο. Και είναι πολύ όμορφο να μοιράζεσαι...

tractatus είπε...

Νίκο, ευχαριστώ. Παρ' όλα αυτά αν δεν το ζήσεις-δεν θα το δείς που λένε...ευτυχώς έχω φίλους που μοιράζονται μαζί μου και δια ζώσης τις όμορφες κι αυθεντικές στιγμές, όπως αυτή...

Homo Sapiens είπε...

Ελένη,

το σημερινό ποστακι ήταν απολαυστικό! Προσυποφράφω το παραπάνω σχόλιο του καλού μας φίλου Νίκου....

μαριάννα είπε...

Επιτέλους! Και λίγο έξω από την Πολιτική το Ελενάκι μας! Υπέροχο κείμενο! Με πολύ τρυφεράδα στην περιγραφή και μας έβαλε καταπληκτικά στο κλίμα ο Καβάφης, δίνοντας ταυτόχρονα και το στίγμα σου, αν κατάλαβα καλά. Ότι δηλαδή για σένα η σκηνή είναι η Πολιτική και η Τέχνη τα θεωρεία. Έστω κι έτσι, είναι πολύ όμορφο να σηκώνεις που και που τα ματάκια σου και ν' αλλάζεις ουρανό.
Χαίρομαι πολύ για σένα και για την όμορφη πλευρά σου που μας αποκαλύπτεται. Και φυσικά με το πολύ διαφορετικό, νέο σκηνικό του μπλογκ σου, που με ξάφνιασε τόσο ευχάριστα!
Επί της ουσίας του κειμένου σου και της περιγραφής σου, προσυπογράφω λέξη προς λέξη!

Κι άλλα τέτοια εύχομαι!
Το απαιτεί το κοινό σου!;)
Φιλιά!

tractatus είπε...

γητεύτρια...δεν το είχα δεί έτσι αλλά, όπως ξέρεις κι εσύ οι οπτικές γωνίες πάντα βοηθάνε να καταλάβουμε και τι άλλο παίζει στο υποσυνείδητο..:)

Αυτό που εννοούσα για τη σκηνή και νομίζω και το πνεύμα του βιβλίου είναι οτι όλες αυτές οι αναγεννησιακές γυναίκες δεν ήσαν οι πρωτοκλασσάτες της νύχτας και του ρεπερτορίου...αλλά οι δεύτερες...με φωνή που αν και ήταν φωνάρα...δυστυχώς ποτέ δεν ξεχώρισε τόσο που να μείνει κλασικά.
Οπότε τα θεωρεία είναι αυτά που σε κάνουν να δείς πέρα απο αυτό που παίζει πρώτο και εκείνο που συνοδεύει...το δεύτερο...Βέβαια ο Καβάφης μπορεί να είδε κάτι άλλο στα θεωρεία και φυσικά κι αυτό μέσα στη ζωή, στην τέχνη είναι.

Μου έδωσες χαρά που πέρασες κι απο εδώ...γιατί αν και πολιτικοποιημένη αποφεύγεις την πολιτική. Θα περιμένω τη πολιτική ποίηση που μου έταξες...μέχρι τότε θα ήθελα να είσαι ...συνοδοιπόρος στη γραφή αντί για κοινό :)

tractatus είπε...

Πασχάλη, η διαφωνία δεν εξαιρεί...εμπλουτίζει....αλλά πρέπει να έχει και υπόβαθρο για να αντέχεις...ΕΣΥ το έχεις....!!

Οσο για τον Νίκο, είδες...το κρατούσε για μετά το σχόλιο... ;)

BOSKO είπε...

όντως, πολύ ωραίο το κείμενο σου! Αλλά αφού σε ευχαριστήσω για την αναφορά σου στο άτομο μου, οφείλω να διευκρινίσω πώς δεν πήρα εγώ το Κύτταρο, τουτέστιν δεν είμαι... ιδιοκτήτης κανενός club. Εμένα απλά μετά από την προβολή του ντοκιμαντέρ στις αίθουσες, μου προτάθηκε η θέση του υπεύθυνου Γραφείου Τύπου & Δημοσίων Σχέσεων του ανανεωμένου Κύτταρου, όπερ και εγέννετο!

tractatus είπε...

Αντώνη, ισως διαφάνηκε οτι είσαι ιδιοκτήτης; οχι δεν εννούσα αυτό με το σενιάρισμα που γράφω...εννοούσα το ντοκυμανταίρ που έκανες και την επαναφορά στο προσκήνιο και πάλι του 'κύταρρου' και τελικά τις δημόσιες σχέσεις.
Σ'ευχαριστώ για το σχόλιο...θα μιλήσουμε.

ritsmas είπε...

Καλησπέρα με μεγάλη καθυστέρηση.

.... Αποσπασμα από αφιερωμα στο αντεργκράουντ στο Athens Voice

.....Tο ελληνικό αντεργκράουντ, μετά τον Διογένη, τον Aλκιβιάδη, είναι το διωγμένο ρεμπέτικο και λαϊκό -δηλαδή- αριστοκρατικό τραγούδι. Διωγμένο από την πολιτεία, την εκκλησία και τα κόμματα μεγαλούργησε σε υπόγεια και αυλές με καπνούς -λιβάνια- και στίχους που τους ζήλευε ο Kαβάφης. Aκόμα είναι η οδός Aθηνάς, στην Aθήνα, προτού γίνει μόδα και καφετέρια, τότε με τις πόρνες στα παράθυρα και στις πόρτες των ξενοδοχείων. Δασκάλες ενός ελληνικού Φελίνι -ιδέ Σαρακίνα- που όταν περνούσε ο επιτάφιος -τη Mεγάλη Παρασκευή- έκλαιγαν γιατί σταυρώσανε το πιο καλό παιδί. Tο ίδιο και οι πόρνες στην Aγιά Σοφιά, στα Σίδερα και στου Παπαστράτου -περιοχές στη Λεύκα του Πειραιά- όπου έξω από τις λαμαρίνες έβρισκαν τα βράδια τους υποψιασμένους μπωντλερικούς ήρωες. O Λαπαθιώτης, που άδει χωρίς ντροπή με χωροφυλακή εξουσία. O Παπαδιαμάντης χωρίς πολλά περιττά λόγια. Tο καφενείο Nέον στην Oμόνοια. Tο καφενείο Mέγας Aλέξανδρος - γίνηκε τηγανητά κοτόπουλα. Tο γαλακτοπωλείο Bρετάνια - γίνηκε φούρνος Kατσέλη. Όλα στην Oμόνοια. Eλληνική Bασίλισσα του Aντεργκράουντ.
Aντεργκράουντ είναι η Pούλα Πατεράκη, η Άννα Φόνσου, η Kατερίνα Xέλμη, η Άννα Kοκκίνου, η Mέμη Σπυράτου, η Γιώτα Γιάννα, η Kαίτη Γκρέυ, η Mαρία Mήτσορα. H Eυδοκία του Aλέξη Δαμιανού. H «Φόνισσα» που σκηνοθέτησε ο Δαμιανός Kωνσταντινίδης σε μια αυλή στον Kεραμεικό με τις γάτες ανάμεσα στους θεατές και μια ανθρωποφοβική σκύλα που δεν συναντήσαμε.
Aντεργκράουντ είναι η Kαφετέρια Mινιόν -του παλαιού που κατέρρευσε-, με τα νερά να τρέχουν πάνω σε γυάλινες επιφάνειες και στην ατμόσφαιρα να ακούγονται τα μικρόφωνα του εστιατορίου -αυτοεξυπηρέτησης- να λένε: το αρνάκι ραγού ετελείωσε… Kαι τα αγόρια -χάπια και αλκοόλ- να ψάχνουν αφεντικό για 100 δραχμές.
H καφετέρια του ξενοδοχείου Oμόνοια, το ομώνυμο ξενοδοχείο. H Πάολα να υπογράφει για το συμβόλαιο των ποιημάτων της υπό τον τίτλο «Σαλτάρισμα».
Aντεργκράουντ είναι ο Άρης Pέτσος, ο ουαλδικός πειραιώτης Kωνσταντίνος Tζούμας. O Σταύρος Aντωνίου, ο Mιχάλης Kατσαρός. O Δημήτρης Παπαϊωάννου με την ομάδα του στο κτίριο της κατάληψης Γ’ Σεπτεμβρίου. H Pένα Xατζηδάκη. O Aλέξης Mπίστικας. H Λένα Πλάτωνος. H Aγγελική Στελλάτου. O ποιητής, ηθοποιός Γιάννης Γκούμας. H Mαλβίνα Kάραλη. H Zυράννα Zατέλη.
Kάθε πόλη στην Eλλάδα έχει τους αντεργκράουντ, τους υπόγειους, τους σκοτεινούς τύπους της. Γιατί ό,τι βγαίνει πολύ στο φως, στη βιτρίνα, καίγεται. Όπως οι φωτογραφίες, παλιά, που όταν έμεναν πιο πολύ απ’ ό,τι έπρεπε στα χημικά υγρά, σβήσανε. Άλλοτε διωγμένοι, πάντα προδομένοι, τρελοί. Λοξοί - ένα από τα επίθετα που αποδίδονται στο θεό Aπόλλωνα.
O Πόε, ο Tόμας Nτε Kουίνσι, ο Mπωντλαίρ, ο Pεμπώ, ο Kουέντιν Kρισπ, οι Βρετανοί ροκ Mπαουχάουζ χαμογελούν μπαίνοντας στο χθόνιο που οδηγεί κατευθείαν στη λογοτεχνία της αλήθειας του υπόγειου σκότους, του άγνωστου που περιέχει φως.

Στέλιος είπε...

Ελένη, "μάζεψε" λίγο τα περιθώρια των κειμένων σου για να μπορούμε να τα διαβάζουμε! Ωραία αλλαγή.

tractatus είπε...

σ.μ. δεν ξέρω τι δεν εμφανίζεται σωστά..σ' εμένα βγαίνει κανονικά πάντως...?

tractatus είπε...

Ρίτσα το κείμενο απο την Athens Voice είναι εξαιρετικό...αλήθεια δικό σου είναι, μήπως; λέω....
Η αλήθεια είναι οτι τους έχει όλους μέσα...αυτούς στα θεωρεία εννοώ...απο τον Πειραιά μέχρι τη Νεάπολη...μόνο τον Ζενέ δεν είδα να στέκει στην εκκλησία της Καπνικαρέας και την Ισιδώρα να διασχίζει το Παγκράτι...και να χορεύει στα προπύλαια...
Πόσο δεμένοι με το κέντρο της Αθήνας αυτοί οι 'μοναχικοί λύκοι' με τη γνωστή ρουτίνα στα καφέ, στα bar, στα υπόγεια εστιατόρια της Στουρνάρη...και κάπου εκεί και ο Σκαρίμπας να περιμένει στην στάση....
Στο γαλακτοπωλείο ξημερώματα για γάλα να στενιάρει το στομάχι...πιο κεί το ραντεβού στον Μπακάκο...

Ο Λαπαθιώτης, πλατεία Εξαρχείων..."Καϋμός αλήθεια να περνώ του έρωτα πάλι το στενό, ώσπου να πέσει η σκοτεινιά μια μέρα του θανάτου..." *Ν.Λαπαιώτης, εκ νέου, εκδόσεις Γαβριηλίδης)
και η Λένα στην οδό Αλεξάνδρας..."Τη βλέπω πάλι να κατηφορίζει τον ίδιο, παλιό δρόμο Τη γκρί καπαρντίνα της τη σφίγγει με τρόμο, τα κρύσταλλα της βροχής να ηχούν στα ακυτά δάκρθά της, έχω μάθει ν' αγκαλιάζω μόνο τη σκιά της"΄(Λ.Πλάτωνος, τα λόγια μου, εδκ. Πανός)

Ρίτσα μου ατέλειωτα όμορφη η διαδρομή...ραντεβού...

Ανώνυμος είπε...

"ζωντανοί στο κύτταρο" λοιπόν, ή άνθρωποι με "ζωντανό κύτταρο";

tractatus είπε...

καπκουμ...μαζί δεν πάνε αυτά;Αν ξεκινήσεις απο το δεύτερο δεν μπορεί παρά να καταλήξεις στο πρώτο...;) Δεν ου είπες, όμως, τη γνώμη σου για τα 'θεωρεία'...

Kapetanios είπε...

Πολλές γυναίκες στην παρέα( στο ποστ) και δεν μας παίρνει για σχόλιο :)
Έλα καλημέρα
( εγώ θυμάμαι πιο ζωντανά χρώματα απ την τελευταία φορά που μπήκα εδώ.
Χώρια που τα μωβ( λιλά, φούξια κλπ) γράμματα σε μαύρο φόντο μου υπενθυμίζουν τις δεδομένες πλέον αδυναμίες όρασης :)
Όχι όχι,
δεν υπαινίσσομαι τίποτες
το λέω ξεκάθαρα :)

"Ο κακός"

ritsmas είπε...

Καλημερα.... tractatus. Δεν μπορώ να σου απαντήσω από το δικό μου μπλογκ γιατί δεν λειτουργεί το σκέλος των σχολίων, δεν ξερω γιατί.....
ομως το κειμενακι που σου εγραψα δεν ειναι δικό μου , σου δίνω το σάιτ:

http://www.athensvoice.gr/93/5116/7/7/7/showdoc.html
ριτς

tractatus είπε...

Καλώστον καπετάνιο...ανάμεσα σε τόσες γυναίκες...μόνο κακός δεν έγινες...κατάφερες πάλι να σε περιμένουν στη ξηρά...:)
Οσο για το φόντο δεν ξέρω βρε καπεράνιε μου σ' άλλους αρέσει και σ'άλλους όχι αλλά τέτοιο θέμα με το "βελούδινο υπόγειο" δεν μπορούσε παρά να το έχω σε μαύρο φόντο. Ελπίζω να σου άρεσε το κείμενο...παρά τις δυσκολίες...είναι και λίγο θέμα συνήθειας, άλλωστε...

Ναπoλέων είπε...

Επειδή πάντως αύριο είναι η ΜΕΓΑΛΗ επέτειος, θα θυμίσω αυτό που φέρεται ότι είπε τότε ο Γ. Παπανδρέου (παπούς):
Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών
ΚΑΘΟΛΙΚΩΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΜΕΝΩΝ


Κι ένα άσχετο, αλλά...
το συνταρακτικό νέο τό μαθατε;;;
Οι «Ολυμπιακοί» αγγλιστί μετονομάζονται, πιθανότατα πλέον, σε:

Olympic Dopways !!!

Ζείστε τη χαρά να τό πείτε ΠΡΩΤΟΙ στους φίλους σας!
Κι αυτό μιά πρωτιά είναι!

αγάπη-αφοπλισμός-ειρήνη
Ναπολέων

tractatus είπε...

Βρε Ναπολέοντα ούτε μια ματιά στο κείμενο!!!! Κι εγω που έλεγα οτι θα συμπλήρωνες με βιώματα το "βελούδινο υπόγειο" της Γιώτας...!

Ρίτσα μου ευχαριστώ για την διευκρίνιση. Ελπίζω να αποκαταστήσεις σύντομα το πρόβλημα

Ναπoλέων είπε...

Κάθε πράμμα στον καιρό του.

Τώρα έχουμε την επέτειο.

α-α-ε
Ν.

ritsmas είπε...

ολα Οκ....