Σάββατο 14 Ιουνίου 2008

Τέλος εποχής...

"Αυτό που προετοιμάζει τους ανθρώπους
για την ολοκληρωτική εξουσία είναι η αποξένωση"
Χάννα Αρεντ, 1951.

...και η απουσία απο τη Πολιτική (με ότι αυτό συμπεριλαμβάνει) ακόμα κι αν αυτό φαίνεται πολύ μακρυνό εξαιτίας της γεωγραφικής απόστασης. Ο κόσμος είναι ανθρώπινο δυναμικό γι' αυτό και διαμαρτύρεται, απεργεί, προβληματίζεται πολιτικά, πληρώνει χωρίς να εισπράττει ο ίδιος αλλά οι πολυεθνικές, οι τράπεζες και οι ασφάλειες, αναζητά το δικαίωμα στην ελευθερία και τη διάθεση, ελπίζει, στοχάζεται, προσφέρει εθελοντικά, συνεργάζεται και δημιουργεί.
Ολα αυτή σημαίνουν Πολιτική.

Η έκκληση του Κ.Μάρξ (1843) για "αμείλικτη κριτική σε καθετί που υπάρχει" φαίνεται να είναι πιο επιτακτική και σημαντική στη σύγχρονη εποχή. Και προς αυτή τη κατεύθυνση θα πρέπει να στραφεί το ενδιαφέρον των Πολιτών, αν θέλουν αποτέλεσμα. Η κριτική και η συμμετοχή είναι η αρχή όχι μόνο για προβληματισμό αλλά και για τη δράση μέσα στην κοινωνία.
Είναι αλήθεια οτι το μεγαλύτερο μέρος των πολιτικών αλλά και των κομματικών μηχανισμών αποτελεί πλέον μια καθεστηκυία τάξη που, τις περισσότερες φορές, είναι ανίκανη να αντιδράσει αποτελεσματικά υπέρ του Πολίτη αναγνωρίζοντας αρχικά τα προβλήματα της καθημερινότητάς του. Μιάς καθημερινότητας όπου οι ίδιοι οι πολιτικοί έχουν απομακρυνθεί εδώ και καιρό και που απλά διαχειρίζονται με όρους αγοράς κάθε φορά στις εκλογικές δοκιμασίες. Οι 'μεσάζοντες της πολιτικής' στην ουσία έχουν διαβρώσει με τη στάση τους ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας που αποδέχεται την καθοδήγηση και την υπόδειξη ευχαρίστως άλλοτε μέσω της 'υποχρέωσης' κι άλλοτε μέσω της 'αναγνωρισιμότητας' που επιβάλλουν τα ΜΜΕ.

Το ενδιαφέρον των Πολιτών για τα Κοινά κι όχι κατ' ανάγκη με τη συμμετοχή τους στο υπάρχον σύστημα, είναι η μόνη διέξοδος απο τη κρίση. Ενδιαφέρον με γνώση και κρίση που να ξεπερνά τη τεριμμένη μορφή της αντιπροσώπευσης σε θεσμούς που λειτουργούν υπο τη μορφή "συντεχνίας". Κι αυτό γιατί ήδη η τεράστια οικονομική -κοινωνική -πολιτική -οικολογική και πολιτιστική κρίση που αντιμετωπίζει ο πλανήτης μας εξαιτίας των ανοιχτών αγορών και της συγκέντρωσης της δύναμης στα χέρια των ελίτ, έχει δυστυχώς, συμπληρωθεί πολλές φορές απο το πολιτικό σύστημα της 'αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας' που αντί να προστατεύει τα συμφέροντα των Πολιτών, συντηρεί τις ανισότητες.
Η σοσιαλδημοκρατία (όπως ανάγεται στον Ε. Μπερνστάιν στις αρχές του 20ου αιώνα) φαίνεται οτι δεν πρότεινε εναλλακτικές λύσεις που να ξεπερνούν τα αδιέξοδα του καπιταλιστικού συστήματος στο βαθμό τόσο της συντήρησής του όσο και της εξάπλωσής του παγκόσμια. Επιπρόσθετα το θέμα της "ασφάλειας" είναι ένα θέμα μετά τις 11 Σεπτεμβρίου έχει διαστρεβλώσει τις έννοιες της ελευθερίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στο όνομα των οποίων καταγράφονται νέοι είδους ρατσισμοί, διακρίσων, εξοντώσεων ανθρώπων, φυλακίσεις ακόμα και πόλεμοι.
"Η δημοκρατία έχει γίνει ένα άθλημα για θεατές, στο οποίο το ευρύ κοινό επιλέγει την "ομάδα" του ανάμεσα σε ανταγωνιζόμενες ομάδες ειδικών"1
Παρ' όλα αυτά η ανάγκη και στην Ελλάδα για ένα ανανεωμένο ριζοσπαστικό κίνημα είναι πλέον ορατή, ακριβώς γιατί ο Πολίτης μπορεί να μάθει και να επιλέξει. Μπορεί να προσπεράσει και να ακυρώσει. Να ενδυναμώσει και να σχηματίσει. Ολα αυτά μέσα απο υγιείς δυνάμεις που απελευθερώνονται έστω και με αργούς ρυθμούς τόσο απο την υποκρισία και τον συντηριτισμό μιάς γραφικής νομενκλατούρας που είναι εμφανής σε τοπικό και εθνικό επίπεδο όσο και μιάς νεάς τάξης επαγγελματιών γραφειοκρατών (προερχόμενων απο το management του life style, του ΜΜΕ και του κέρδους) που επαγγέλονται το 'νέο' χωρίς ίχνος πολιτικής κουλτούρας και βιωμάτων...έχοντας τη πεποίθηση οτι είναι καλύτεροι επαγγελματίες απο τους πρώτους. Είδη, που ακόμα και στις μικρές κοινωνίες ('μικρογραφία' των μεγάλων) εμφανίζονται ως συνεχιστές ονομάτων και επαγγελμάτων.
Το τέλος εποχής που αυτή τη στιγμή διαφαίνεται σε πολιτικό επίπεδο θα απελευθερώσει σύντομα ριζοσπαστικές δυνάμεις της κοινωνίας δίνοντας έμφαση στο κοινωνικό και όχι στο ατομικό, στο διάλογο και όχι στις υποκειμενιστικές παρεκκλίσεις, στον εντοπισμό των πραγματικών προκλήσεων για την αλλαγή κι όχι των απλών διαπιστώσεων ή της διαμαρτυρίας που ξεχνιέται την επόμενη ημέρα και, τέλος, στην οικοδόμηση στρατηγικών μετάβασης απέναντι στον καπιταλισμό αλλά και τη καθεστηκύια τάξη των ιεραρχιών των κομματικών μηχανισμών που ουσιαστικά διαχειρίζονται απο κοινού τη διαιώνισή του.
{1}. Τάκης Φωτόπουλος, Παγκοσμιοποιημένος Καπιταλισμός, Εκλειψη της Αρσιτεράς και Περιεκτική Δημοκρατία, εκδ. Κουκκίδα, Αθήνα 2008, σ.322






26 σχόλια:

Greek Rider είπε...

Θα υποστηρίξω μια θέση πολύ προωθημένη:

Η κατάρρευση του καπιταλισμού συμβαίνει σήμερα, αυτή τη στιγμή καθώς συζητάμε.

Η πτώση της σοσιαλδημοκρατίας εμφανίζει τον καπιταλισμό στην πλήρη του μορφή όπως φαίνεται σήμερα δια του νεοφιλελευθερισμού. Η πτώση αυτή αφαιρεί από τον καπιταλισμό βασικούς του υποστηρικτικούς μηχανισμούς.

Η σοσιαλδημοκρατία στηρίχθηκε στην ιδεολογία του Διαφωτισμού και το αυτονόητο της προόδου (ανάπτυξης). Μπλέχτηκε στον Οικουμενισμό της Αλήθειας και του Λόγου του οικονομιστικού ορθολογισμού. Έγινε έτσι "πολιτικός κρατούμενος" του καπιταλισμού.

Η κατάρρευση της δείχνει το αυτούσιο πρόσωπο του πιο σκληρού καπιταλισμού την καταλληλότερη στιγμή. Την ουσία αυτού που έρχεται στον μετα-καπιταλιστικό κόσμο δεν τη γνωρίζουμε, μπορεί να είναι εξίσου κακή με την τρέχουσα.

Γι' αυτό απαιτείται διαβούλευση στη βάση της ισότητας (και οικονομικής), αλληλεγγύης, άμεσης δημοκρατίας. Ο μετα-καπιταλιστικός κόσμος δεν πρέπει να είναι μια δικτατορία κάποιας ιδεολογίας.

ikonikos είπε...

tractatus πολύ καλή και επίκαιρη η ανάρτησή σου καθώς ο Φωτόπουλος έχει αρχίσει να γίνεται πιο γνωστός στο σκεπτόμενο κόσμο! Το έχω κι εγώ το βιβλίο. Το αντίγραψες από το χαρτί; Σε θαυμάζω!

greek rider εγώ δε βλέπω να υπάρχουν αντικειμενικά στοιχεία που δείχνουν κατάρρευση του καπιταλισμού. Η συγκέντρωση οικονομικής και πολιτικής δύναμης αυξάνεται διαρκώς και ακατάσχετα παράλληλα με την αύξηση της κατανάλωσης(με κάποιες μικρές υφέσεις από καιρού εις καιρόν) και οι χρηματοπιστωτικές κρίσεις απλά ανακατανέμουν την κερδοσκοπική τράπουλα στα υψηλά κλιμάκια της υπερεθνικής ελίτ, χωρίς ουσιαστικά να απειλούν το σύστημα.

Την ίδια στιγμή στο υποκειμενικό επίπεδο, πέρα από τη ρήξη με το κυρίαρχο κοινωνικό παράδειγμα (το κυρίαρχο φαντασιακό) που πολύς σκεπτόμενος κόσμος έχει κάνει, και αυτό είναι σίγουρα ένα πρώτο βήμα για μια ριζοσπαστική αλλαγή, η πλήρης υποχώρηση του σοσιαλιστικού κινήματος το οποίο ταυτίστηκε από τους θεωρητικούς του συστήματος με τον υπαρκτό σοσιαλισμό, δεν επιτρέπει τη μαζικοποίηση μιας σοσιαλιστικής συνειδητοποίησης.

Εκεί που κάπου κάτι πάει να γίνει σε ευρύτερο υποκειμενικό επίπεδο είναι ότι αρχίζει να αμφισβητείται η τερατώδης απάτη της δυτικής αντιπροσωπευτικής "δημοκρατίας" και του μύθου των "ειδικών", με την πλήρη απαξίωση των "πολιτικών". Αυτό μπορεί να συμπαρασύρει και την οικονομία της αγοράς, καθώς αποδεικνύεται όλο και περισσότερο η συγγενής και αλληλένδετή τους σχέση. Υπό αυτήν την έννοια συμφωνώ.

Ο μετα-καπιταλιστικός κόσμος δεν πρέπει να είναι δικτατορία κάποιας ιδεολογίας, αλλά να στηρίζεται σε έναν τύπο ορθολογισμού που είναι συμβατός με την αυτονομία και τη δημοκρατία, το δημοκρατικό ορθολογισμό, "δηλαδή έναν ορθολογισμό που θεμελιώνεται στη δημοκρατία ως δομή και ως διαδικασία κοινωνικής αυτοθέσμισης" (Τ. Φωτόπουλος, Περιεκτική Δημοκρατία, κεφ. 8).

Greek Rider είπε...

@ikonikos συμφωνώ με αυτά που λες αλλά στο θέμα της καπιταλιστικής ωρίμανσης νομίζω ότι ο καπιταλισμός βρίσκεται στο τελευταίο του στάδιο. Οι περιβαλλοντικές συνιστώσες συμβάλλουν στην κατάρρευσή του. Η μη ύπαρξη άλλου άλλοθι και εμφανών απειλών των οδηγούν σε ταχύτητα εκτροχιασμού.

ikonikos είπε...

Κι εγώ συμφωνώ ότι ο καπιταλισμός είναι στο στάδιο πλήρους ωρίμανσής του και ότι πρόκειται για το τελικό του στάδιο (αυτό κι αν ακούγεται ανατριχιαστικό, μου θυμίζει το "τελικό στάδιο" του ναζιστικού φασισμού!). Όμως αυτό το στάδιο μπορεί να διαρκέσει από 1 μήνα μέχρι την εποχή που θα καταστραφεί ο πλανήτης λόγω των οικολογικών επιπτώσεων... Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση η ελίτ θα έχει προλάβει να μετακομίσει στον Άρη βέβαια!

Αμφιβάλλω δηλαδή ότι ο καπιταλισμός θα πέσει σαν ώριμο φρούτο, χωρίς να χρειαστεί να αντιδράσει μαζικά εναντίον του η κοινωνία. Κι αν γίνει κάτι τέτοιο και ο κόσμος δεν έχει κοινή δημοκρατική συνείδηση τότε ο ολοκληρωτισμός και ο φασισμός θα είναι αυτός που θα κλείσει τον επόμενο κύκλο της ανθρωπότητας φοβάμαι...

tractatus είπε...

greek rider...θέλω να πιστεύω οτι η κατάρρευση γίνεται (φυσικά όλα τα πράγματα είναι εν τω γίγνεσθαι στη ζωή έτσι ή αλλιώς).
Το πρόβλημα είναι σε τι δίνει τη θέση του;
Δεν ξέρω τι εννοείς με τον όρο 'άμεση' δημοκρατία; Μπορείς να το περιγράψεις; Δλδ με βραχεία αποτελέσματα ενώ η έμμεση είναι μακροπρόθεσμη;
Και για το τέλος συμφωνώ οτι δεν θα πρέπει να είναι μια δικτατορία κάποιας ιδεολογίας...αυτό έχει τελειώσει έτσι ή αλλιώς αλλά παρ' όλα αυτή η δημοκρατία, φίλε μου, δεν λειτουργεί στο βαθμό της 'αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας'. Δεν υπάρχουν πλέον χώροι συνάντησης και καταγραφής απόψεων, τα πάντα λειτουργούν διεκπεραιωτικά και το χειρότερο όλων δεν κάνει διαφορά...δλδ όλοι αποδέχονται την καταπάτηση δικαιωμάτων και θεσμών για τα οποία κάποιοι έκαναν αγώνες....σήμερα το να διορίζεις κάποιον ή να ποδηγετείς...είναι in @ must ειδάλλως δεν έχεις τύχη...Αυτό είναι και το έλλειμμα της δημοκρατίας που συζητάμε εδώ και πολλά χρόνια...δυστυχώς

tractatus είπε...

ikonike καλωσόρισες και φυσικά συμφωνώ στα περισσότερα απ' όσα γράφεις μες την επισήμανση οτι ο greek rider έχει απόλυτο δίκιο οτι αυτό που θα μας απασχολεί στο μέλλον και θα είναι απόλυτα συνδεδεμένο με την πολιτική θα είναι πλέον και το περιβάλλον...βιώσιμη ανάπτυξη. Αλλά δεν είμαι σίγουρη οτι αυτό απασχολεί αυτή τη στιγμή τα πολιτικά κόμματα στο βαθμό που θα έπρεπε γιατί ακριβώς δεν απασχολεί τους πολίτες...οπότε ακόμα οι πολιτικοί και για πολύ καιρό θα απασχολούνται με τα ρουσφέτια και τις προσωπικές χάρες...
ΥΓ Πάντως ikonike δεν αντέγραψα το βιβλίο...έχω γράψει πράγματα που είναι συμπληρωματικά της θεώρησης του Φωτόπουλου με την έννοια των προσωπικών μου εμπειριών και του τι γίνεται αυτή τη στιγμή παγκοσμίως ως αναφορές. Παράλληλα με τον Φωτόπουλο μπορείς να διαβάσεις και το "Μωσαϊκό της άκρας αριστεράς" του Phillippe Raynaud...για να δούμε τι έχει απομείνει τελικά απο ο,τι συνηθίζαμε να ονομάζουμε αριστερά ξεκινώντας απο τη Γαλλία...
Να τα λέμε...:))

Ανώνυμος είπε...

Ελένη συχνά διαβάζω τις καταπληκτικές αναλύσεις σου, όμως λόγω "εμπερίστατης κατάστασης", δεν έχω χρόνο και κυρίως ξεκούραστο μυαλό για να ανταποκριθώ στο ίδιο υψηλό επίπεδο και στον σχολιασμό.
Πιστεύω να συνεχίσεις έτσι και τον Ιούλη.
Μακάρι, όσα προαναγγέλεις σήμερα για την νέα άνοδο του κοινωνικού να γίνουν πραγματικότητα

ikonikos είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ikonikos είπε...

@Αγαπητή tractatus χίλια σόρι για το μπέρδεμα, είδα την παραπομπή και νόμιζα ότι ήταν όλο το κείμενο από το βιβλίο! Πάντως η ανάλυση σου είναι πραγματικά στην καρδιά του προβλήματος του τι εννοούμε Πολιτική και του πώς έχει καταντήσει με τους αντιπροσώπους επαγγελματίες πολιτικούς και τους διάφορους "ειδικούς". Χάρηκα που σε βρήκα, φυσικά να τα λέμε!

Greek Rider είπε...

@ikonikos, η εποχή που θα καταστραφεί ο πλανήτης από τις περιβαλλοντικές ανισορροπίες είναι σήμερα, η παρούσα εποχή.

Οι διάφοροι μελετητές του θέματος λένε ότι μετά το 2030 δεν θα μπορεί να αναστραφεί η κατάσταση. Ήδη οι ελλείψεις σε φυσικούς πόρους έχει αρχίσει να ταρακουνάει την οικονομία. Παράλληλα, η εποχή του πετρελαίου τελειώνει γεγονός που από μόνο του θα οδηγήσει σε μια νέα μετάβαση.

Όλα αυτά δείχνουν ένα όριο μετάβασης το πολύ 30-50 ετών.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι ο καπιταλισμός θα πέσει σαν ώριμο φρούτο, δεν πιστεύω κάτι τέτοιο, ίσα-ίσα την περίοδο της αδυναμίας του θα πρέπει να υπάρχουν συνειδητοποιημένες προσπάθειες αλλαγής του.

Οι απρόβλεπτοι παράγοντες, επίσης, είναι πολύ σημαντικοί, όσο δεν μπορούμε σήμερα να φανταστούμε.




@Ελένη,

Το τι θα γίνει μετά τον καπιταλισμό είναι ένα μεγάλο ερώτημα. Αν εξαιρέσουμε άλλες μορφές δικτατορίας δε νομίζω ότι θα συμβεί τίποτε χειρότερο από αυτό που βιώνουμε σήμερα.

Οι πηγές μου και τα ερεθίσματα των απόψεών μου τοποθετούνται στον "Ελευθεριακό Σοσιαλισμό" (σοσιαλισμός με δημοκρατία), στην "Άμεση Δημοκρατία" που είναι κατά τη γνώμη μου πλέον απόλυτα εφικτή μέσω των νέων τεχνολογιών και μιας άλλης κοινωνικής δομής.

Η Άμεση Δημοκρατία είναι πολύ σημαντική γιατί τότε θα μας ενδιαφέρει πολύ να μορφώνεται ο συνάνθρωπός μας και να συζητάμε μαζί του. Η Άμεση Δημοκρατία είναι το κλειδί για το ξεκόλλημα του ανθρώπου από το βρεφικό στάδιο πνευματική ανάπτυξης.

tractatus είπε...

γεια σου καπκουμ...ή αναρχικέ σοσιαλιστή είπαμε...:)))
Εντάξει τα παραλές...βοήθησε και το κείμενο του Φωτόπουλου αλλά ναι κυρίως βοηθάνε οι σκέψεις όταν περπατάς, όταν οδηγείς, όταν χαζεύεις αλλά κυρίως όταν τα παίρνεις γιατί και ο θυμός επιθυμητικό είναι....Δεν ξέρω πότε θα αλλάξει κάτι αλλά διαισθάνομαι ότι αν σπάσουμε όλες αυτές τις υποκρισίες και σταθούμε στο ύψος της συνείδησής μας έχουμε ελπίδα, φίλε...Και βέβαια τον Ιούλιο θα αποδώσω κι εγω καλύτερα...τώρα γράφω εξετάσεις...Μη τα μιλάς που λέμε εδω πέρα!!!Μη τα μιλάς!!!

tractatus είπε...

@ikonike κανένα πρόβλημα...βρε παιδί...εξάλλου λειτούργησε ως έμπνευση κι ο Φωτόπουλος γι' αυτό και η παραπομπή...Να σε βλέπουμε στο blogoχωριό...Κάνουμε όλη η παρέα μια καλή ομάδα συζητητών. θα σε επισκεφτώ συντόμως....:))

tractatus είπε...

GR συμφωνούμε σε όλα αλλά δεν μου εξηγείς πως εννοείς την άμεση Δημοκρατία...ας πούμε θεσμικά πώς μπορούμε λειτουργήσουμε ώστε το άμεσο να είναι δόκιμο...;;;
Οσο για την πνευματική ανάπτυξη είναι μεγάλη συζήτηση μετά απο τόσους αιώνες απο τον Διαφωτισμό; Η μήπως απο την αρχαιότητα...εκτός αν θέλεις να πείς η πνευματική εγρήγορση με την έννοια της συμμετοχής και της εμπεριστατωμένης κρίσης...:)

tractatus είπε...

Παρέμβαση απο Στέλιο...

Κατ΄ αρχή άριστο κείμενο…

Πολύ καλές και οι παρεμβάσεις αλληλσοσυμπληρώνουν η μια την άλλη.

Διαβάζοντας το κείμενο και μη γνωρίζοντας και το βιβλίο του Τ.Φ. μάλλον δυσκολεύομαι να κάνω κριτική και να μιλήσω για διέξοδο.

Μου φαίνεται ότι δυσκολεύεται και η Ελένη γι αυτό μένει σε (σημαντικές) παρατηρήσεις. Τα θέματα που θέτει είναι πολλά αλλά το κύριο είναι η απουσία μιας νέας υγιούς δύναμης ανατροπής της νέας τάξης πραγμάτων. Το υποκείμενο της αλλαγής που θα την οργανώσει. Προφανώς είμαστε μακριά μεταξύ διαπίστωσης και υλοποίησης. Επισημάνθηκε ήδη.

Οι μικρές παρατηρήσεις μου μιλάνε για συσσώρευση μικρών ποσοτικών αλλαγών στη συνείδηση και τη στάση των μαζών οι οποίες επιταχύνονται από την ένταση τω αντιφάσεων του συστήματος. (ακρίβεια, τοπικές εξεγέρσεις, αποξένωση από κόμματα, απεργίες με αίμα..).Το υποκείμενο της αλλαγής όμως, η οργάνωση που θα πάρει το μέλλον στα χέρια της δεν φαίνεται ότι παράγεται από τόσο μικρές αλλαγές.

Επειδή ιστορικά έχουν διαψευστεί όλοι οι Νοστράδαμοι που μετρούσαν γραφειοκρατικά πότε θα ξεσπάσει, κρίση, εξέγερση, επανάσταση κλπ δεν θα πέσω στο ίδιο λάθος. Θα πω το γνωστό ότι όταν οι συνθήκες αρχίσουν να ωριμάζουν με γεωμετρική κλίμακα τα γεγονότα φέρνουν μέσα σε λίγες μέρες, αλλαγές που δεν γίνονται σε δεκαετίες. Και τότε και το υποκείμενο των αλλαγών, αν δεν υπάρχει ως ιστορικό πρόπλασμα, γεννιέται σε λίγες ώρες.

Το πλαίσιο της υπάρχουσας αστικής δημοκρατίας είναι ακόμη αρκούντως ισχυρό για να ενσωματώνει ρωγμές και κραδασμούς. Όταν έρθει ή ώρα της απαίτησης του κόσμου για εισαγωγή της οικονομικής δημοκρατίας (κοινωνικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής) να δούμε πως θα σπάσει αυτό το κέλυφος. Γιατί κάθε άμεσης, συμμετοχικής ή περιεκτικής δημοκρατίας προηγείται η οικονομική δημοκρατία για να μη μπορεί κανένας να την αγοράσει, να την ποδηγετήσει, να την εξαργυρώσει.

Πρέπει να σημειώσω ότι το σύστημα εσωτερικά έχει τεράστιες αντιφάσεις αλλά και μεγάλη δύναμη. Μη το υποτιμάμε και σωστά οι φίλοι σχολιάζουν ότι δεν θα πέσει μόνο του.

Θέλω να επισημάνω τον διαχωρισμό των ταξικών δικτατοριών από αυτές των πολιτικών οι οποίες έχουν πολύ λίγη σχέση μεταξύ τους(ένα δύσκολο θέμα που παιδεύει εκατομμύρια). Η ταξική δικτατορία είναι ταξική εξουσία που υλοποιείται με τον βασικό κανόνα των κυρίαρχων παραγωγικών σχέσεων του κοινωνικοοικονομικού σχηματισμού. Στον καπιταλισμό είναι γνωστός ο κανόνας (Νόμος με τη κοινωνιολογική έννοια) για την ατομική – ιδιωτική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και των αποτελεσμάτων της παραγωγής με ατομική διεύθυνση των παραγωγικών δυνάμεων. Αυτή είναι η αστική δικτατορία. Αυτό αν αλλάξει αλλάζει το σύστημα όλο. Λέγεται δικτατορία γιατί επιβάλλεται και δεν είναι διαπραγματεύσιμο με κανέναν. Στον σοσιαλισμό η ταξική δικτατορία της εργατικής τάξης έχει άλλο περιεχόμενο, κοινωνική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και των αποτελεσμάτων της παραγωγής με ταυτόχρονη κοινωνική διεύθυνση των παραγωγικών δυνάμεων. Ούτε αυτή είναι διαπραγματεύσιμη. Δεν διαπραγματευόμαστε με καένα τη κοινωνική ιδιοκτησία αλλιώς παύουμε τον σοσιαολισμό…) Οι πολιτικές δυνάμεις και στα δύο συστήματα καλούνται απλά να διαχειριστούν με τον καλύτερο τρόπο καλύτερα αυτή τη δικτατορία (κανόνα). Στο σοσιαλισμό η διαχείριση είναι δυνατή μόνο με δημοκρατία και μάλιστα τη πλέον πλατιά που είναι δυνατή σε κάθε ιστορική περίοδο. Πρέπει μάλιστα να αντιστοιχεί στις απαιτήσεις της κοινωνικής διεύθυνσης της παραγωγής και των παραγωγικών δυνάμεων. Διαφορετικά αδυνατεί να τις διευθύνει και πεθαίνει (αλληλοαποκλειόμενες λειτουργίες). Στον καπιταλισμό μπορούμε να έχουμε πολυκομματισμό, μονοκομματισμό, βασιλιάδες, δικτάτορες κλπ, κλπ.

Γιατί λέω τα παραπάνω; Για να πω για την οικονομική δημοκρατία (σοσιαλιστική διάσταση) που είναι απαραίτητο συμπλήρωμα της δημοκρατίας η οποία θα αλλάξει (βίαια ή ομαλά δεν έχει σημασία) για να περιλάβει όσα σήμερα αρνείται. Επίσης για να θέσω και ένα ακόμα θέμα συζήτησης και να έχουμε γνώση ότι τώρα με κοινοβουλευτισμό έχουμε ταξική δικτατορία που είναι ο κανόνας της παραγωγής. Δεν είναι αντίφαση, το αντίθετο.

Στέργιος

ikonikos είπε...

Στέργιο, πολύ ενδιαφέρουσες οι επισημάνσεις σου και η απαίτηση για οικονομική δημοκρατία με την έννοια της οικονομικής ισότητας, με τη διαφορά ότι η οικονομική δημοκρατία και αυτονομία δεν μπορεί να εφαρμοστεί και ούτε είναι επιθυμητό να εφαρμοστεί από ένα συγκεντρωτικό και άκρως ιεραρχικό σύστημα όπως το σοβιετικό/κρατικίστικο.

Θέλω να πω ότι ο υπαρκτός σοσιαλισμός, παρότι στηρίχθηκε σε ένα κίνημα το οποίο επιθυμούσε την οικονομική και πολιτική ισότητα, διαστρέβλωσε τραγικά την οποιαδήποτε έννοια οικονομικής δημοκρατίας αφού οι γραφειοκρατικές ελίτ που προήλθαν από την "πρωτοπορία" της εργατικής τάξης ακύρωσαν στην πράξη κάθε έννοια δημοκρατίας, γι' αυτό και άλλωστε τα σοβιέτ είχαν εν πολλοίς διακοσμητικό ρόλο.

Επιπλέον, σημαντικό ρόλο σε αυτήν την εξουσιαστική δομή του υπαρκτού έπαιξε και η σοσιαλιστική (και φιλελεύθερη)ιδεολογία της Προόδου και της συνεχούς ανάπτυξης των παραγωγικών τάξεων, που δικαιολόγησε ως "αναγκαία κακά" το κράτος και την αποικιοκρατία, και φυσικά την ανάδειξη "πρωτοποριών" και ειδικών που "ξέρουν καλύτερα" να αποφασίζουν για τα κοινά...


Ο στόχος μιας άμεσης πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής δημοκρατίας (δηλ. μιας Περιεκτικής Δημοκρατίας) πρέπει να είναι η αποκεντρωμένη και αμεσοδημοκρατική λήψη αποφάσεων από τις συνελεύσεις των δήμων. Η οικονομική δημοκρατία πρέπει να συνδέεται άμεσα, συνακόλουθα, με το δημοτικό έλεγχο των μέσων παραγωγής.

Σε περιφερειακό, εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο, οι συνομοσπονδίες των δήμων, μέσω ανακλητών εντολοδόχων, θα καθορίζουν τις οικονομικές παραμέτρους και σχέσεις μεταξύ των δήμων και μεταξύ των περιφερειακών συνομοσπονδιών.

Είναι σημαντικό και πρέπει να τονιστεί ότι οικονομική δημοκρατία δε σημαίνει "ισότητα μισθών" όπως εννοεί η σοσιαλιστική παράδοση, αλλά ίση δύναμη και λόγο στη λήψη οικονομικών αποφάσεων. Κι αυτό διότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η επιθυμητότητα της εργασίας, η ζήτηση και προσφορά προϊόντων και υπηρεσιών, οι οποίες θα καθορίζουν και τις "τιμές" στην τεχνητή αγορά που είναι αναγκαίο να υπάρχει.

Η τεχνητή αγορά των δήμων βέβαια δεν θα έχει καμία σχέση με την οικονομία της αγοράς (η οποία καταργείται), καθότι αποτρέπει τη συσσώρευση περιουσίας ή την κληρονόμηση, καθώς χρήμα δεν θα υπάρχει, αλλά προσωπικές διατακτικές που θα εκδίδονται από το δήμο και θα καλύπτουν τόσο τις βασικές όσο και τις μη-βασικές ανάγκες.

Όλα αυτά και πολλά περισσότερα αναλύονται με λεπτομέρεια και τεκμηρίωση στο μνημειώδες σε διεθνές επίπεδο -κατ' εμέ- έργο του Τ. Φωτόπουλου, "Περιεκτική Δημοκρατία", το οποίο επανακυκλοφόρησε με νέα στοιχεία και αναλύσεις το Μάιο του 2008 ως "Περιεκτική Δημοκρατία, 10 χρόνια μετά".

Greek Rider είπε...

@Ελένη, νομίζω ότι η άμεση δημοκρατία είναι και εφικτή και αναγκαία σαν αντίβαρο στην παρούσα ολιγαρχία.

Η πνευματική ανάπτυξη έχει πάει πολύ πίσω τα τελευταία 20 χρόνια λόγω καταναλωτικής κουλτούρας που προστατεύει το μύθο της προόδου μέσω της ανάπτυξης.

@Στέργιο νομίζω ότι οι αιματηρές απεργίες ή διαμαρτυρίες είναι πολύ λιγότερο αιματηρές από την καλυμμένη βία του νεοφιλελευθερισμού.

Δείτε λίγο τη σημερινή ανάρτηση της e-cynical προς ανύψωση του ηθικού. Το ηθικό είναι πολύ σημαντικό για τη δράση. Αυτό ήταν και το νόημα της ύψωσης μιας Ελληνικής σημαίας στην Ακρόπολη τα χρόνια της κατοχής. Φαντάζομαι ότι οι ήρωες εκείνοι δεν είχαν σκοπό να ανατρέψουν τους Ναζί.

Αν μπορεί όμως ένας και δύο και 100 bloggers και πολίτες να διαμαρτυρηθούν και να ξεσηκώσουν άλλους 1000 τότε η δικτατορία του τρέχοντος εργαλειακού οικονομισμού δεν έχει μέλλον. Χρειάζονται και ευκαιρίες αντίστασης. Το μέλλον θα μας προσφέρει άφθονες γιατί ο νεοφιλελευθερισμός σκληραίνει ανόητα..

tractatus είπε...

Ο Στέργιος γράφει:

Για ikonikos

Σοφές παρατηρήσεις βλέπω. Η αλήθεια και αν πληγώνει στο τέλος θεραπεύει.


Φυσικά δεν γίνεται να ανοίξουμε εδώ όλες αυτές τις σελίδες των θεμάτων. Η πολιτική οικονομία και η κοινωνιολογία πρέπει να ξεσκονιστούν ξανά για το νέο μοντέλο που θα καβαλήσει την ιστορία και θα την οδηγήσει στο μέλλον και δεν θα είναι ουρά της.


Να πω λίγα μόνο. Η δημοκρατία στον σοσιαλισμό είναι σύμφυτο του τρόπου παραγωγής γιατί αλλιώς δεν μπορεί να διευθύνει την οικονομία και την κοινωνία. Δεν είναι απλά πλαίσιο ούτε ιδέα που τη φέρνουμε στο σοσιαλισμό. Θα είδες ότι αποτελεί δομικό στοιχείο της βάσης του συστήματος (τρόπου παραγωγής) των παραγωγικών σχέσεων (της λεγόμενης ταξικής δικτατορίας εκεί που λέει «δημοκρατική διεύθυνση των παραγωγικών δυνάμεων») δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Αντίθετα στην αστική δημοκρατία είναι μια από τις επιλογές πολιτικής διαχείρισης του συστήματος και δεν είναι δομικό στοιχείο του τρόπου παραγωγής και των παραγωγικών σχέσεων όπου τίθεται η «ιδιωτική διεύθυνση των παραγωγικών δυνάμεων» σύμφωνα και με την ιδιωτική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής. Θα ήταν αντίφαση η δημοκρατία μέσα στην ιδιωτική ιδιοκτησία (άλλος κατέχει την επιχείρηση και άλλος τη διευθύνει και τη καρπούται;;; δε γίνεται). Αυτά είναι ουσιαστικές διαφορές σοσιαλισμού – καπιταλισμού.


Τα επί μέρους που αναφέρεις για τις δημοκρατικές λειτουργίες ανήκουν στο εποικοδόμημα, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του συστήματος (διαχείρισή του) και είναι προς κατάκτηση γιατί τίποτα δεν θα πέσει από τον ουρανό.


Δεν ξέρω γιατί αναφέρεις την ισοπέδωση μισθών αλλά ούτε στις σοσ. χώρες υπήρχε. Το πρόβλημα ήταν αλλού και ήταν πολύ μεγαλύτερο. Αν δεις τον τρόπο παραγωγής που θέτω και τον συγκρίνεις με το τι εφαρμόζονταν από το 1925-26 και μετά (πρώτη διατύπωση του «σοσιαλιστικού τρόπου παραγωγής» στη πράξη – μακριά από τις θέσεις του Λένιν) θα πάθεις σοκ με την αντίφαση. Τέθηκε η αρχή: «Κρατική ιδιοκτησία στο όνομα της εργ. Τάξης - διοικητική διεύθυνση των παραγωγικών δυνάμεων» με την ταύτιση κόμματος- τάξης – κράτους. Το ότι στο σύστημα αυτό εκκολάφθηκε όλη η νέα αστική τάξη που έκανε ιδιοκτησία της ότι μέχρι χθες διηύθυνε δεν είναι καθόλου τυχαίο… Νομίζεις δεν το βλέπαμε; Απλά άλλες γελοίες δικαιολογητικές – καταστρεπτικές εξηγήσεις δίναμε.


Δεν υπάρχει χώρος να μιλήσουμε και για το ρόλο του νόμου της αξίας και κατ επέκταση της εμπορευματικής παράγωγης, των τιμών, και του κεντρικού και αποκεντρωμένου σχεδιασμού σε όλο το ιστορικό διάστημα του σοσιαλισμού. Είναι πολύ πιο πολύπλοκο θέμα απ’ ότι φαντάζεται κάποιος.


Μπράβο Ελένη με την επιλογή σου.


Θα έλεγα μακάρι τέτοιες συζητήσεις να γίνονταν με χιλιάδες συμμέτοχους. Πού όμως… μοναξιά…


Στέργιος

ikonikos είπε...

Φίλε Στέργιο γράφεις:
"Δεν ξέρω γιατί αναφέρεις την ισοπέδωση μισθών αλλά ούτε στις σοσ. χώρες υπήρχε."
Συμφωνώ, ισότητα μισθών όμως ουσιαστικά ζητούσε το σοσιαλιστικό κίνημα, άλλο τι έγινε στον υπαρκτό.

"«Κρατική ιδιοκτησία στο όνομα της εργ. Τάξης - διοικητική διεύθυνση των παραγωγικών δυνάμεων» με την ταύτιση κόμματος- τάξης – κράτους. Το ότι στο σύστημα αυτό εκκολάφθηκε όλη η νέα αστική τάξη που έκανε ιδιοκτησία της ότι μέχρι χθες διηύθυνε δεν είναι καθόλου τυχαίο…"
Συμφωνώ απόλυτα! Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η γραφειοκρατική ελίτ μετατράπηκε λίγο ως πολύ σε καπιταλιστική μετά την κατάρρευση του υπαρκτού! Γι'αυτό και είναι ανάγκη να γίνεται αναγωγή ουσιαστικά στις σχέσεις εξουσίας που δομούνται και έχουν συγγενή χαρακτηριστικά.

"Η δημοκρατία στον σοσιαλισμό είναι σύμφυτο του τρόπου παραγωγής γιατί αλλιώς δεν μπορεί να διευθύνει την οικονομία και την κοινωνία."
Αναλόγως τι εννοούμε δημοκρατία, διότι η δημοκρατία στον υπαρκτό δεν είχε σχέση ούτε με την άμεση ούτε καν με την δυτική αντιπροσωπευτική "δημοκρατία"...
Η συλλογή πληροφοριών από τα σοβιέτ στην κεντρική διοίκηση η οποία τα αξιολογούσε κατά το δοκούν δεν μπορεί να λέγεται δημοκρατία...

Το ζήτημα είναι ότι η γραφειοκρατική ελίτ στον σοσιαλιστικό κρατισμό προσπαθούσε να εφαρμόσει τους σιδηρούς νόμους φυσικής εξέλιξης του Μαρξ οι οποίοι την οδήγησαν στην "υποκειμενική" υιοθέτηση της ανελέητης πρακτικής "ανάπτυξη ή θάνατος", ενώ η καπιταλιστική ελίτ οδηγείται στις κινήσεις της από τη δυναμική "ανάπτυξη ή θάνατος" που το ίδιο το σύστημα της οικονομίας της αγοράς "αντικειμενικά" επιβάλλει.

Και οι δύο εκδοχές, αλλά κυρίως η μαρξιστική στηρίχθηκαν στην ιδέα της Προόδου για να αναπαράγουν και να εντείνουν την ανισότητα. Αυτήν την ιδεολογία της προόδου έχουν υιοθετήσει σε μεγάλο βαθμό και οι φιλελεύθεροι/νεοφιλελεύθεροι σήμερα οι οποίοι θεωρούν ότι η ανισότητα και η πολιτική βία των ελίτ είναι "αναγκαία κακά" προς το δρόμο της μείωσης της φτώχειας και της εξαθλίωσης.

Αυτό είναι το σημείο στο οποίο όλοι οι δημοκράτες πρέπει να αντιταχθούμε. Πρέπει να πάρουμε τώρα τις τύχες στα χέρια μας και να μην περιμένουμε ούτε την εποχή μετα-σπάνεως ούτε τη "διάχυση προς τα κάτω" να σώσει τον κόσμο.

Greek Rider είπε...

@ikonikos, Στέργιο,

Η αναπαραγωγή των ιδεών της προόδου από τον υπαρκτό σοσιαλισμό οδήγησε τον σοσιαλισμό σε μια καπιταλιστική του έκδοση.

Αυτό που λέει ο ιkonikos και η ιδέα της προόδου που μας κατατρώει μέσω της ανάπτυξης είναι η ουσία.

Αν έχετε όρεξη για πρακτική εξήγηση αυτού του φαινομένου (του μύθου και φαντασιακού της συνεχούς ανάπτυξης) δείτε 3 παλαιότερα άρθρα με επιχειρηματολογία από ανθρώπους μη αριστερούς:

1) Απ’ το "ευ αποκτώ" στο "ευ ζην"

2) Το κίνημα της αντιανάπτυξης

3) Στα όρια εκμετάλλευσης του πλανήτη

tractatus είπε...

Για Greek Rider απο τον Στέργιο

Λιγόλογες οι παρατηρήσεις σου σημαντικές και μεγάλες οι παραπομπές

Θα ήθελα να πω ότι η συζήτησή μας με τον ikonikos αφορούσε βαθιές νομοτελειακές κινήσεις της κοινωνίας για να προσδιοριστεί το μέλλον της και το θέμα ήταν η ανίχνευση τρόπων υλοποίησης. Ειδικότερα ίσως απαντήσει ο ίδιος.

Είδα τα άρθρα των παραπομπών. Τα μεν δυο πρώτα τα κατατάσσω στην ηθική οικονομία για σε το τελευταίο θέλω να πω ότι δεν υπάρχουν «φθηνές» και «ακριβές» πρώτες ύλες καύσιμα, τρόφιμα κλπ. Όλα έχουν την πραγματική αξία τους (κοινωνικά αποδεκτός χρόνος παραγωγής) και η «ακρίβεια» ή «σπανιότητα» είναι αποτέλεσμα των δυνατοτήτων που έχουν οι πολυεθνικές να ανακατανέμουν το παγκόσμιο εισόδημα μέσω των τιμών. Οι τιμές φαίνονται ακριβές ή φθηνές ανάλογα με την κατανομή εισοδήματος που δίνει τη δυνατότητα στους παραγωγούς να αγοράσουν τα προϊόντα που παράγουν. Αν αυτό διαταραχθεί μοιραία το ίδιο προϊόν που παράγαγε ο εργαζόμενος θα φαίνεται ακριβό αφού με λίγα προϊόντα θα του μαζεύει όσα λεφτά του έδωσαν για να τα αγοράσει όλα (απορύθμιση του κύκλου επένδυση – παραγωγή – κατανάλωση). Φυσικά δεν εξαντλείται έτσι ένα τόσο σοβαρό θέμα πολιτικής οικονομίας.

Οι περιγραφικές μελέτες και οι ηθικολογικές επικλήσεις ως λύση στα προβλήματα που έχει συσσωρεύσει ο καπιταλισμός με πρόταση για ηθική πολιτική ανάπτυξης που θα σέβεται το περιβάλλον έχει μια προϋπόθεση. Να κατέχει την εξουσία οικονομική και πολιτική αυτός που το συμφέρον του ταυτίζεται με το περιβάλλον και την ορθολογική ανάπτυξη. Μα αυτό ακριβώς είναι το θέμα. Ποιος και πως θα πάρει την εξουσία και τι σύστημα διαχείρισης θα αρθρώσει για να μπορέσει να θέσει σε ημερήσια διάταξη το θέμα ανάπτυξη με κέντρο τον άνθρωπο; Αν η κοινωνία δεν είναι ταυτόχρονα ιδιοκτήτρια των επιχειρήσεων και του περιβάλλοντος για να τα σχεδιάσει και τα δυο σε αρμονία δεν υπάρχει χώρος για κανένα όραμα περιβαλλοντικής διαχείρισης. Δεν μπορείς να αφήνεις στο απυρόβλητο την εξουσία των πολυεθνικών που η καταστροφή του περιβάλλοντος είναι συνώνυμο των κερδών τους και να απαιτείς «δυναμικά» ή ηθικά να συμμορφώνονται με τις ανάγκες της κοινωνίας. Για πότε θα εξαγοράσουν τους συνομιλητές τους ή θα τους υπονομεύσουν με εξαγορά τμήματος της κοινωνίας κανένας δεν θα το καταλάβει. Συνεπώς των παράγωγων αντιθέσεων του συστήματος όπως το περιβάλλον προηγείται η λύση των βασικών αντιθέσεων που είναι το ποιος κατέχει την οικονομική εξουσία. Γι’ αυτές τις αντιθέσεις μιλάμε και χωρίς να υποτιμάμε καμία αντίθεση, υπάρχει λόγος να ξέρουμε τη βασική και τη δευτερεύουσα γιατί τα παιχνίδια εξουσίας δεν είναι παράθεση καλών ιδεών αλλά ο θάνατός σου η ζωή μου.

Το πρόβλημα που εντοπίζεται βέβαια δεν είναι η έλλειψη ιδεών για το μελλοντικό μοντέλο του σοσιαλισμού. Χιλιάδες υπάρχουν και ο καθένα μπορεί να σχεδιάσει και ένα. Μπορεί επίσης να κάνει και αντιμοντέλο σε σχέση με τον υπαρκτό. Ε, και;;; ο κόσμος δεν αλλάζει με εγκεφαλικές κατασκευές μοντέλων. Αλλάζει με το υποκείμενο που θα πάρει πάνω του την ταξική αλλαγή και ανατροπή και θα παίξει το κεφάλι του. Παράλληλα αν είναι πραγματικός εκπρόσωπος της τάξης του θα μπορέσει να θέσει το δικό του μοντέλο του σοσιαλισμού τότε που η ώρα θα το απαιτεί και θα είναι ανάλογο των υποκειμενικών και αντικειμενικών όρων διατύπωσής στη πρακτική εφαρμογή. Πρακτικά προβλήματα ανάπτυξης μια νέας κοινωνίας, σε ένα νέο σύστημα, με ένα καινούριο τρόπο παραγωγής θα κληθεί να λύσει και όχι ιδεολογικά θέματα. Τότε η αλήθεια κάθε μοντέλου αποκαλύπτεται και πολλές σημερινές εγκεφαλικές κατασκευές καταρρέουν σαν χάρτινος πύργος.

Για μένα δεν έχει ακόμα σχηματιστεί ο φορέας που υπεύθυνα θα σχεδιάσει το νέο μοντέλο το οποίος θα λύνει τις σημερινές οξυμένες ταξικές και πολιτικές αντιθέσεις και ταυτόχρονα θα θεμελιώσει πάνω τους το νέο οικοδόμημα. Τώρα όσα να λέμε είναι στη σφαίρα της ιδεολογικής επεξεργασίας, όρος απαραίτητος βέβαια για τη γέννηση του καινούριου. Έτσι για μένα οι αντιφάσεις και οι διαφορές μεταξύ αντιλήψεων που κατατίθεται κάθε μέρα σε παγκόσμιο κα τοπικό επίπεδο όπως μεταξύ μας, είναι ακριβώς ο πλούτος που θα προικίσει το μελλοντικό μοντέλο.

ikonikos είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ikonikos είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ikonikos είπε...

Φίλε Στέργιο, μιλήσαμε πράγματι για το νομοτελειακό χαρακτήρα του μαρξισμού αλλά εγώ απορρίπτω κάθε νομοτέλεια και ντετερμινισμό στην ανάλυση της κοινωνικής πάλης η οποία είναι απρόβλεπτη και απροσδιόριστη. Επίσης, πιστεύω ότι η ιστορία είναι δημιουργία και η έκβαση της κοινωνικής πάλης εξαρτάται εξίσου από αντικειμενικούς και υποκειμενικούς παράγοντες.

Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο πιστεύω ότι το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να επιλέξουμε αυτοστοχαστικά μεταξύ ετερονομίας και αυτονομίας, δηλαδή αν θέλουμε οι νόμοι μας, η Πολιτική, η Οικονομία, η κοινωνία να καθορίζεται από κάποιες ελίτ, δηλαδή από ανώτερες μορφές εξουσίας, "ειδικούς", επαγγελματίες πολιτικούς ή τεχνοκράτες κτλ., ή από εμάς τους ίδιους (αυτονομία), κάτι που είναι συμβατό μόνο και απολύτως μόνο με μια μορφή πολιτεύματος και θεσμών: την άμεση δημοκρατία σε όλες τις σφαίρες της ανθρώπινης δραστηριότητας καθότι μόνο στην άμεση δημοκρατία υπάρχει ισοκατανομή της εξουσίας μεταξύ των δημοκρατικά σκεφτόμενων (αυτόνομων) ανθρώπων.

Υπό αυτήν την έννοια, κάθε προσπάθεια δημιουργίας θεσμών από τα επάνω, δηλαδή από τις ολιγαρχίες και τις ελίτ (ντόπιες ή υπερεθνικές) είναι καταδικασμένη να απομονωθεί ή να ενσωματωθεί στο σύστημα, όπως ακριβώς έχει γίνει με την "κοινωνία των πολιτών", τα Παγκόσμια Κοινωνικά Φόρα, που έχουν ρεφορμιστικό χαρακτήρα κτλ.

Γι' αυτό και εμείς στην ΠΔ θεωρούμε ότι μόνο από τα κάτω, με κοινή δημοκρατική συνειδητοποίηση των πολιτών, που θα αποτρέψει προσπάθειες δημιουργίας νέων εξουσιών, μπορεί να δημιουργηθεί ένα αντισυστημικό κίνημα το οποίο στόχο θα έχει την ανατροπή των υπάρχοντων θεσμών (οικονομία της αγοράς και αντιπροσωπευτική δημοκρατία) και την (σταδιακή) αντικατάσταση τους με θεσμούς άμεσης δημοκρατίας που θα ξεκινούν από τους δήμους. Οι θεσμικές αλλαγές βέβαια θα γίνονται παράλληλα με τις αλλαγές στις αξίες και τη ρήξη με το "κυρίαρχο κοινωνικό παράδειγμα".

Γι'αυτό κι εγώ διαφωνώ ότι είναι δυνατόν δια του παραδείγματος ή με ηθικές προτροπές και "αντι-αναπτυξιακά κινήματα" να αλλάξει κάτι ουσιαστικό. Στόχος πρέπει να είναι η ίδια η αλλαγή των θεσμών (των αντικειμενικών συνθηκών) οι οποίοι αναπαράγουν τις αξίες και τις ιδέες που είναι συμβατές με αυτούς μέσω των κυρίαρχων ελίτ που έχουν κάθε λόγο να τις προωθούν με τα άπειρα μέσα μαζικής διαμόρφωσης που διαθέτουν (από την εκπαίδευση μέχρι τα μμε).

tractatus είπε...

Αγαπητοί συνομιλητές, πραγματικά με τιμάτε με τη συζήτηση που αναπτύσσετε και που ξέρετε ίσως κάποτε την κάνουμε και δια ζώσης και μάλιστα πιο συστηματικά. Χρειάζεται μια μικρή έστω 'κρίσιμη μάζα' που να σχολιάζει και να γνωρίζει απο πολιτκή και φυσικά να σέβεται το διάλογο χωρίς 'κοκκορομαχίες' και αλαζονεία που παρατηρώ κατά καιρούς να γίνεται αλλού....οπότε το επίπεδο πραγματικά,
Στέργιο μέσα στην όποια μοναξιά είναι ουσιαστικό κι αυτό είναι το σημαντικό.

Και επέτρεψέ μου, να σε ευχαριστήσω ιδιαίτερα γιατί με τις γνώσεις σου και το ενδιαφέρον πραγματικά βοηθάς πολύ στη συζήτηση και πιστεύω οτι όλοι χαιρόμαστε να σε διαβάζουμε και να ακούμε τους γόνιμους σχολιασμούς σου που απαυγάζουν γνώση και παιδεία για τη πολιτική...και φυσικά βιώματα. Οπότε σε ευχαριστώ ιδιαίτερα :)

Θα ήθελα να πώ μερικά πράγματα για τη άμεση δημοκρατία όπως λέει ο GR
Μα υπάρχει φίλε μου άλλη μορφή δημοκρατίας ΕΚΤΌΣ της άμεσης; αν εννοείς ότι δεν λειτουργούν οι θεσμοί είναι άλλο, άν επίσης εννοείς οτι υπάρχει έλλειμα κι αυτό είναι άλλο, αν εννοείς οτι δεν έχει γίνει εμβάθυνση πάλι είναι διαφορετικό. Ωστόσο, η δημοκρατία είναι κι ένα διαχειριστικό σύστημα που ίσως δεν λειτουργεί γιατί οι κανόνες λειτουργίας της θέλουν κατά καιρούς επαναπροσδιορισμό. Και τότε μπορεί πράγματι να λειτουργεί...για μένα δεν υπάρχει ενδιάμεσο στάδιο πλήν την αμεσότητας των αποφάσεων αλλά βλέπε τι γίνεται με τους εκπροσώπους και τα συλλογικά όργανα και μια σειρά θεμάτων που αντικαταστάθηκαν απο μηχανισμούς και στερεότυπα που προσπαρμόστηκαν αυτόματα στις ανάγκες του καπιταλιστικού συστήματος.

Ισως για όλα αυτά τείνω να συμφωνήσω με όσα γράφει ο ikonikos αλλά και με εκείνα της ΠΔ....οι όποιες επιφυλάξεις μου έχουν να κάνουν με την εφαρμογή αλλά και με τη δυνατότητα άμεσης λύσης....Θα επανέλθουμε και με άλλες αφορμές εναλλάξ στα κείμενά μας συζητώντας. Θα πρότεινα μάλιστα, αν συμφωνείτε, κάποια στιγμή να αναλάβουμε κάποιο θέμα ο καθένας και η συζήτηση να ανοίξει και με άλλους που προβληματίζονται για τα ίδια πράγματα...:)

ikonikos είπε...

Εμείς σε ευχαριστούμε tractatus για το βήμα, τον ανοιχτό διάλογο, το ανοιχτό μυαλό και τα ερεθίσματα που μας δίνεις.

Μια παρατήρηση μόνο. Η σημερινή μορφή δημοκρατίας (δηλαδή η αντιπροσωπευτική) είναι εντελώς ασύμβατη με την άμεση δημοκρατία. Γι' αυτό και στην αντιπροσώπευση όπως λες χρειάζονται νέα ιδεολογήματα- συμπτώματα της αντιπροσώπευσης, όπως η εμβάθυνση, η κοινωνία πολιτών κτλ. τα οποία κάνουν ακόμα πιο πολύπλοκη την τεχνοκρατική εξειδίκευση η οποία είναι από τους λόγους που έχουμε φτάσει στην σημερινή "πρωτοκαθεδρία των ειδικών" που αποφασίζουν για εμάς.

Πάντως θα ήταν χρήσιμο να συνεχίσουμε τον εποικοδομητικό διάλογο και γιατί όχι όπως προτείνεις και εκ του σύνεγγυς.

tractatus είπε...

φυσικά ikonike γιατί μαθαίνουμε όλοι απο μια τέτοια συζήτηση και ανταλλαγή. Και φυσικά εκ του συνεγγυς...θα το οργανώσουμε. Αλλωστε αν δεν το κάνουμε αυτό δεν θα μπορέσουμε να πούμε οτι είμαστε μια ομάδα που τελικά ίσως -ποιός ξέρει-μπορεί και να συμβάλλει στην ανατροπή της σημερινής κατάστασης...φαινεται ρομαντικό αλλά τελικά όλα απο μια ιδέα ξεκινάνε...:)))