Αλλαγή στην Πολιτική ατζέντα

Πολιτική ατζέντα και ιεράρχηση πολιτικών
Στην πολιτική σκηνή πραγματώνονται αλλαγές που απαιτούνται προσαρμογές και ανατροπές από την Πολιτική και τους πολιτικούς. Εάν η χώρα δεν λάβει υπόψη της αυτές τις ανάγκες θα αντιμετωπίσει ακόμα περισσότερα προβλήματα με ακόμα ελλιπέστερη προετοιμασία. Η Ελλάδα έχει άμεση ανάγκη να αλλάξει τις θεματικές με τις οποίες απασχολείται δημόσια και να ιεραρχήσει με νέο τρόπο τους πόρους που διαθέτει.
1.Η πολιτική είναι σήμερα πιο δύσκολη
Η πολιτική έχει σήμερα πολλαπλά περισσότερες απαιτήσεις απ’ ότι μετά την μεταπολίτευση. Η εποχή που ο Κωνσταντίνος Καραμανλής μπορούσε να εξαντλήσει το στρατήγημα της πολιτικής με «το ανήκουμε στη δύση» έχει τελειώσει. Η Δύση δεν είναι πια ενιαία, ενώ η ανατολή έπαψε να υφίσταται μονοσήμαντα ως Σοβιετική Ένωση. Η ανατολή βρίσκεται για μας μακρύτερα, στην Ασία και είναι σε ιστορική άνοδο. Ανάλογα, τελειωμένη είναι η εποχή που ο Ανδρέας Παπανδρέου μπορούσε να συνδυάσει το γιουγκοσλαβικό πείραμα της αυτοδιαχείρισης, του σουηδικού στόχου της συμμετοχής καθώς και του γαλλικού κεντρικού σχεδιασμού στο τρίπτυχο: αυτοδιαχείριση – συμμετοχή – δημοκρατικός προγραμματισμός και να τεκμηριώσει ένα πρότυπο πολιτικό πρόγραμμα ενός νέου κινήματος. Για όλους έχει τελειώσει η εποχή που η πλούσια διεθνή εμπειρία έδινε επάρκεια γνώσεων και θεωρητικών σχημάτων. Αυτό το αντιλαμβάνονται έντονα και τα κόμματα της αριστεράς, ιδιαίτερα τα κομμουνιστικά που έχουν περιοριστεί, πλέον, σε αμυντικούς αγώνες.
Στην εποχή μας απαιτείται οι πολιτικοί ηγέτες να έχουν σαφή γνώση του παγκόσμιου γίγνεσθαι. Να διαθέτουν μια στρατηγική για το πώς η χώρα θα ανταποκριθεί σε αυτές τις απαιτήσεις. Να απαντούν ριζοσπαστικά και δημοκρατικά για το με ποιο τρόπο το κράτος θα γίνει πιο δημοκρατικό και με μεγαλύτερες χωρητικότητες ώστε να ανταπεξέλθει στις πιέσεις της παγκοσμιοποίησης. Για το πώς, με καλύτερη εκπαίδευση και ορθολογικά σχεδιασμένη έρευνα θα αυξηθεί η παραγωγικότητα της χώρας. Θα καταπολεμηθεί η νέα φτώχια. Ποιες υποδομές απαιτούνται και σε ποια πεδία ώστε να είναι σε θέση να αντιδρά έγκαιρα και αποτελεσματικά. Υποδομές όχι μόνο παλιού τύπου, όπως είναι οι δρόμοι, τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, αλλά πολύ περισσότερα σύγχρονες, όπως είναι τα δίκτυα και οι τηλεπικοινωνίες, οι νέες μορφές οργάνωσης διοίκησης και επιχειρηματικότητας.
Η πολιτική καλείται να απαντήσει πρακτικά για τον τρόπο με τον οποίο η χώρα θα καταλάβει αποτελεσματικά μια εξέχουσα θέση στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας και θα χειριστεί αποτελεσματικά τα εξωτερικά της προβλήματα στον άμεσο περίγυρό της. Να βρει το δρόμο να τελειώνει όσο το δυνατό γρηγορότερα με την μικροπολιτική, το κουτσομπολιό, τις κακιούλες που υποκαθιστούν τα πολύ πιο δύσκολα, όπως την πολιτική ανάλυση, την πολιτική πρόταση, την ικανότητα προώθησης και υλοποίησης στρατηγικών πολιτικών επιλογών.
Άλλοι πολιτικοί
Στην Ελλάδα έχουμε όχι μία Enron, αλλά πολλαπλές. Μόνο που δεν συμβαίνει τίποτα σε βάρος τους. Σε αντίθεση με την καρδιά του καπιταλισμού, τις ΗΠΑ, όπου κάθε επιχειρηματίας που θέτει τον εαυτό τους εκτός κανόνων πιθανότατα να καταλήξει στη φυλακή και να κλείσει η εταιρεία του, στη χώρα μας, προκειμένου να εξυπηρετηθεί εκτός κανόνων ο ένας και άλλος, είναι δυνατό να καταργηθούν όλες οι συμφωνίες, κανόνες, νόμοι. Με άλλα λόγια, στην Ελλάδα δεν υπάρχει ούτε καν ένας καπιταλισμός της προκοπής. Πολλοί πολιτικοί δεν εκφράζουν «Απλά και εν γένει» αντιλήψεις για την καλύτερη λειτουργία του συστήματος, ή ακόμα καλύτερα, για την υπέρβασή του, αλλά αποτελούν υπηρέτες ιδιωτικών επιλογών.
Η χώρα έχει ανάγκη πολιτικούς τίμιους, προοδευτικούς με γνώση του σύγχρονου κόσμου, των δυνατοτήτων και προοπτικών της Ελλάδας στα πλαίσιά του. Δυστυχώς, οι λίγοι πολιτικοί που διαθέτει η χώρα με τέτοια χαρακτηριστικά έχουν γίνει αντικείμενο επιθέσεων κάτω από τη μέση, μέχρι και χλευασμού. Στην Ελλάδα, πολλοί ισχυροί αντιλαμβάνονται την πολιτική όχι ως μια προσπάθεια εν γένει ενδυνάμωσης του συστήματος από το οποίο αντλούν ισχύ, αλλά ατομικής τους ισχύος, ακόμα και αν αυτό θα κοστίσει στη χώρα συνολικά.
Στην Ελλάδα ορισμένοι θέλουν να επιβάλουν τον κανόνα της υποταγής της πολιτικής σε δημοσκοπήσεις. Να υποκατασταθούν οι εκλογές με δημοσκοπήσεις. Η δημοκρατία με ερωτηματολόγια ειδικής κοπής. Όμως, η πολιτική είναι κάτι το πολύ σημαντικότερο και ευρύτερο από απαντήσεις σε ειδικά διαρθρωμένα ερωτηματολόγια και μάλιστα τηλεφωνικά. Οφείλει να έχει πολύ ευρύτερες στοχεύσεις. Και για αυτό δεν έχει ανάγκη πολιτικών που απλά επιλέγουν να προσαρμόζονται στις απαιτήσεις των δημοσκόπων. Πρέπει δε να παρατηρήσουμε ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που μια δημοσκόπηση παίζει επί ημέρες και μάλιστα και από «αντίπαλα» μέσα – κανάλια από εκείνα που την παρήγγειλαν. Φαινόμενο μοναδικό, το οποίο «καταστρατηγεί» ακόμα και τους «κανόνες της αγοράς» (πρωτοφανή αγάπη για τις έρευνες των «ανταγωνιστών», μοναδική στον παγκόσμιο καπιταλισμό!).
Η χώρα έχει προβλήματα. Η πολιτική δεν παράγει πολλές ιδέες, ενώ οι έντιμοι πολιτικοί που ταυτόχρονα έχουν μια αίσθηση του τι συμβαίνει διεθνώς και τι οφείλει να πράξει η χώρα είναι λίγοι και γίνονται πολλαπλές προσπάθειες να ελεγχθούν, απαξιωθούν, υποτιμηθούν. Η μάχη για την αυτονομία της πολιτικής και των πολιτικών, δεν είναι μόνο ένα ηθικό ζήτημα, αλλά και ένα Πολιτικό – κοινωνικό. Ποιοι πολιτικοί ορίζουν τι, προς όφελος τίνος και με ποια επιλογή / προοπτική είναι κεντρικό και θεμελιακό ζήτημα. Η Ελλάδα έχει ανάγκη πολιτικών που επιλέγουν την εξυπηρέτηση του τόπου με γνώση, επιμονή, κουράγιο, διάθεση προσφοράς. Πολιτικούς που αντιλαμβάνονται την πολιτική με όρους κοινωνικής ευθύνης, και όχι ως κυνικές πράξεις άμεσης εμπορικής ανταλλαγής.
3. Αλλαγή πολιτικής θεματολογίας
Η πολιτική, πνευματική, κοινωνική, οικονομική ηγεσία αυτού του τόπου οφείλει να συμβάλλει ώστε να μετακινηθεί η χώρα από τα χαζοχαρούμενα και τα σκάνδαλα όπου έχει εμπλέξει τα τελευταία χρόνια, στα μεγάλα προβλήματα, όπως του τύπου της οικονομίας που θέλουμε να αναπτύξουμε, της προστασίας του περιβάλλοντος, της ποιοτικής εκπαίδευσης και της οργάνωσης της έρευνας, της ανανέωσης και παραπέρα εκδημοκρατισμού των θεσμών, της ορθολογικής λειτουργίας της αγοράς και των σχέσεών της με το δημόσιο, Δεν μπορεί η χώρα να ασχολείται μονοσήμαντα με την διαφθορά, και μάλιστα με τη μεθόδευση της συγκάλυψης της.
Το διεθνές περιβάλλον αλλάζει και η Ελλάδα οφείλει να εξετάσει τον τρόπο προσαρμογής της σε αυτό, αλλά και τον δρόμο με τον οποίο θα το επηρέασε όσο μπορεί πιο αποτελεσματικά. Να επανεξετάσει την παρουσία της στα Βαλκάνια, την Ευρωπαϊκή της πολιτική και τις σχέσεις της με την Τουρκία. Να καταγράψει τους νέους κινδύνους, τις επιπτώσεις των παγκόσμιων προβλημάτων για την ίδια, τις νέες δυνατότητες που οφείλει να δημιουργήσει για λογαριασμό της σε αυτά τα πλαίσια.
Η χώρα δεν διαθέτει επάρκεια θεσμών και κανόνων προκειμένου να μπορέσει να αντιμετωπίσει τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Και όχι μόνο αυτό. Οι κανόνες που υπάρχουν δεν εφαρμόζονται. Επί παραδείγματι, τα πεζοδρόμια που είναι για τους πεζούς γίνονται τόπος κίνησης δίτροχων και παρκαρίσματος αυτοκινήτων. Ανάλογα και χειρότερα, δεν συλλαμβάνεται ο πρώτος που παρανομεί, εκείνος που προωθεί την ενεργητική διαφθορά. Συνολικά, είναι απαραίτητο η χώρα να αλλάξει ατζέντα και να ασχοληθεί με εκείνα τα ζητήματα που καθορίζουν τον πλούτο και την ευμάρεια των πολιτών της, την δικαιότατα στη διανομή του, την παραγωγική αξιοποίησή του σε πλαίσια δημοκρατικά και σύγχρονα.
4. Αλλαγή ιεραρχήσεων
Η αλλαγή θεματολογίας για τη χώρα οφείλει να συμβαδίζει με μια νέα ιεράρχηση, στόχων, σκοπών, συγκέντρωσης και χρησιμοποίησης μέσων. Εφόσον η χώρα καταλήξει ότι προέχουν η έρευνα και η παιδεία θα πρέπει ανάλογα να αυξηθούν οι δαπάνες για αυτούς τους τομείς και ιδιαίτερα οι μισθοί των εργαζομένων. Δεν είναι δυνατό δάσκαλος να παίρνει κάτω των 1000 ευρώ, επίκουρος καθηγητής με σπουδές στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου να έχει καθαρό μισθό 1400 ευρώ και, αντίθετα ο τάδε αναπληρωματικός ποδοσφαιριστής ή μπασκετμπολίστας να λαμβάνει μισθό χίλιες φορές μεγαλύτερο. Δεν μπορεί οι μισθοί σε ένα σωματείο να είναι περισσότεροι από το κόστος λειτουργίας ενός πανεπιστημίου. Δεν μπορεί η μεταγραφή ενός παίκτη να κοστίζει περισσότερο απ’ ότι τα έξοδα ενός σημαντικού ερευνητικού κέντρου. Κάποιος μπορεί να μας πει ότι οι μισθοί αυτοί είναι του ιδιωτικού τομέα και εφόσον εκείνος κρίνει ότι τον συμφέρουν δικαιούται και να τα δίνει. Θα μπορούσα να δηλώσω ακόμα και σύμφωνος, αρκεί να μην υπήρχαν δημόσιες επιδοτήσεις για τις εγκαταστάσεις αυτών των ιδιωτικών σωματείων, να μην δινόντουσαν φοροαπαλλαγές και ιδιαίτερα να μην υπήρχαν ευεργετικοί νόμοι για τις αθλητικές εταιρείες που δεν τα καταφέρνουν. Τα ίδια ισχύουν και για πολλά μέσα. Διότι όταν άμεσα ή έμμεσα το κράτος επιδοτεί ιδιωτικές εταιρείες που δαπανούν τα προαναφερθέντα ποσά, τότε επιδοτεί παράλογα εισοδήματα και αποσύρει χρήματα από τους τομείς των λογικών αναγκών.
Η χώρα, λοιπόν, έχει ανάγκη να αλλάξει την ατζέντα της και να ασχοληθεί με τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει, ενώ, ταυτόχρονα, οφείλει να ιεραρχήσει διαφορετικά την στήριξη που παρέχει στον ένα ή άλλο τομέα.

(Άρθρο του Ν. Κοτζιά απο τη σημερινή "Αξία"). Οι υπογραμίσεις ανήκουσν στον συγγρραφέα.