Άρα τι κοινό έχουν οι Επαναστάσεις με την Άνοιξη; Η μήπως οι Επαναστάτες με τους Ποιητές;
Ίσως εκείνη τη γνωστή ουτοπία, «ν’ αλλάξουμε τον κόσμο». Ορόσημό της, ο μεγάλος επαναστάτης, Ερνέστο Τσε Γκεβάρα. Ο ποιητής της επανάστασης.
Η εικόνα του Τσε, ο ταξιδιώτης που ποτέ δεν έφθανε στον προορισμό του, το φάντασμα εκείνο που ακόμα και σήμερα η προσωπίδα του συμβολίζει το ιδεώδες ενός ρομαντικού θανάτου μέσα στη δόξα. Το αθάνατο. Το πόστερ που ενσωματώνει η νεανική φαντασία, ο έφηβος, αυτός που παλεύει το αδύνατο, ο ρομαντικός μα και πολιτικά ορθός, αυτός που είναι και σκληρός όπως ο Ποιητής. Εκείνος που ξεσηκώνει το λαό.
Η εικόνα του Τσε ξανά στις πορείες, τη Πρωτομαγιά. Ο κόσμος που μαζεύει λουλούδια, στολίζει τις πόρτες στεφάνια. Η ελαφρότητα και το καθήκον. Το ασφαλιστικό, τα κόμματα, η Τ.V., η Παλαιστίνη, ο Γιασέρ Αραφάτ, το Νόμπελ, ο ξεσηκωμός…της Άνοιξης.
Σήμερα, πιο πολύ από ποτέ, η σύγχυση του συνδυασμού των αδυνάτων. Η νηστεία και τα fast food.
Ε, λοιπόν, ας πει κάποιος στα παιδιά πώς όλα αυτά κάποτε δεν έμοιαζαν, δεν ήσαν ένα. Πώς μια φορά κι ένα καιρό το λίκνο του ήρωα ξεκινούσε από το πάθος, τη συγκίνηση, την έκπληξη και κυρίως, το όραμα. Ας πει κάποιος στους νέους πώς η αμφισβήτηση ξεκινούσε από το δύσκολο και το ανορθόδοξο, το ορμητικό αλλά και το συντροφικό. Πώς η πλήξη της συμβατικής νιότης ξεπερνιόταν με «καρδιές λάβρες, καθώς μπαλόνια, που το μοιραίο τους ποτέ δεν αποφεύγουν, χωρίς να ξέρουν το γιατί, πάντοτε λένε: Εμπρός!»(Σάρλ Μποντλέρ. Τα άνθη του κακού) και ας πει, επίσης, κάποιος στις μητέρες σήμερα ότι στους δύσκολους καιρούς η Σέλια δε λα Σέρνα, μητέρα του Τσε έγραφε στον γιο της: «Δεν είναι η μαμά αυτή που μιλά, είναι μια γηραιά κυρία που ευελπιστεί να δει ολόκληρο τον κόσμο προσηλυτισμένο στο σοσιαλισμό. Αν για οποιοδήποτε λόγο έχουν κλείσει οι δρόμοι για σένα στην Κούβα, υπάρχει στην Αλγερία ένας κύριος Μπεν Μπελά που θα σε ευγνωμονούσε αν του οργάνωνες την οικονομία εκεί…Ναι, θα ήσουν πάντα ένας ξένος. Μοιάζει να είναι το παντοτινό σου πεπρωμένο»(Απρίλιος 1965).
Ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, γιατρός, πλανόδιος φωτογράφος, επαναστάτης, σύμβολο, ποιητής του ακατόρθωτου ξεκίνησε μ’ ένα ποδήλατο να γυρίσει την Λατινική Αμερική, ξεκίνησε μ’ ένα όραμα ν’ αλλάξει τον κόσμο. Αυτό ήταν πάντα το «όχημά» του. Αυτό που τον έφερνε πάντα σε τόπους, ξένους ως προς τη πατρίδα αλλά γηγενείς ως προς την ανθρωπιά και τα ιδανικά. Το σκαλοπάτι δηλαδή εκείνο που μας εξυψώνει και μας κάνει καλύτερους. Το αίσθημα εκείνο που διατηρεί το πέρασμά μας από τη ζωή, όχι σαν νοσταλγία αλλά σαν «πράξη ορατή» που περνάει στον απέναντι κόσμο ως αντίβαρο ετούτης της ζωής, της ανεκπλήρωτης.
Ας αποκαταστήσουμε τους ήρωές μας δίχως συμβολισμούς και ημερομηνίες που παραμένουν στα ημερολόγια ως χρέη. Ας διατηρήσουμε την αίγλη των αδιάφθορων πριν οδηγηθούμε σε μια από τα ίδια, όπως βολεύονται οι πολιτικοί και τα γκάλοπ, ας σώσουμε τους μοναχικούς ταξιδιώτες και τους ποιητές από το μάρκετινγ και την αναπαραγωγή τους σε μπλουζάκια ή τουλάχιστον αφού επιμένουμε στην κοινοτοπία, ας μην πνίγουμε άλλο το δυσεύρετο εκείνο είδος των εξαιρέσεων. Άλλωστε αυτοί πάντα δημιουργούσαν την ιστορία.
«Αγαπημένη μου Ιλντίτα…Θυμήσου ότι μένουν ακόμα πολλά χρόνια αγώνα κι όταν θα γίνεις μεγάλη, θα παίξεις κι εσύ το ρόλο σου. Στο μεταξύ πρέπει να προετοιμάζεσαι, να είσαι πολύ επαναστατική, πράγμα που στην ηλικία σου σημαίνει να διαβάζεις πολύ, όσο πιο πολύ γίνεται. Και να είσαι πάντα έτοιμη να υπερασπίζεσαι τις δίκαιες υποθέσεις. Ο μπαμπάς.(Γράμμα του Τσε στην κόρη του).
19 σχόλια:
Κάθε φορά που διαβάζω εξαιρετικά κείμενα σαν το δικό σου για τον Τσε Γκεβάρα, δύο πράγματα μου έρχονται στο μυαλό.
Το πρώτο είναι μια ερώτηση: Τι είναι αυτό για το οποίο θα έδινα τη ζωή μου; (η απάντηση αναγκαστικά δίνει και τις προτεραιότητες που έχει ο καθένας από εμάς, και για τον Τσε Γκεβάρα η επανάσταση ήταν η απόλυτη προτεραιότητα).
Το δεύτερο είναι ένα από τα πιο εξαιρετικά κατά τη γνώμη μου λόγια του Τσε Γκεβάρα: “Let the world change you and you can change the world”... το οποίο όμως πάντα μου δημιουργεί άλλη μια απορία: υπάρχει δυνατότητα αλλαγής χωρίς ένοπλο αγώνα και χωρίς θυσίες;...Σ΄ευχαριστώ για τον προβληματισμό...
Ενα έμβλημα μιας εποχής, ενας πραγματικά ευαίσθητος άνθρωπος, επίκαιρος όσο ποτέ. Ενας επαναστάτης-θεός επι γής. Ενας μεγάλος Ηρωας της ανθρωπότητας που δυστυχώς ευτελίστηκε γινόμενος μπλουζάκι t-sirt και κορνίζα στα ΔΑΠιτικα γραφεία και στα μπαράκια. Βέβαια και στα γραφεία του ΣΥΝ ως πρόσφατα ,αλλα θα αντικατασταθεί με προτομή του μεγάλου τιμονιέρη ΜΑΟ και του μαθητή του Αλεξη, που σημειωτέων επέστρεψε απο τις προλεταριακές πασχαλινές του διακοπές σε Βιέννη και Λονδίνο!
Προλαβε βέβαια να ευτελισθεί απο τους διαδόχους του Φιντέλ και λοιπούς ,πολύ πιο πριν ,στους κομουνιστικούς "παράδεισους "που δεν θα υπήρχαν-είμαι βέβαιος- ουτε στους πιο φρικτούς του εφιάλτες...
Υ.Γ συγνώμη που το παώ αλού αλλά τι να κάνω το έχει η μέρα!
@nick styl : με πρόλαβες στο πληκτρολόγιο βρε μπαγάσα!
Αλλά για να σοβαρευτούμε ,ποσες και πόσες σκέψεις δεν πέρασαν απο το μυαλό μας και πόσες απορίες μας θύμισε διαβάζοντας το ,αυτό το υπέροχο κείμενο...
Τι είναι αριστερά σήμερα άραγε?
εύγε! τέτοιου επιπέδου κείμενα είναι η άλλη, η καλή όψη απ' αυτήν με τα μπλουζάκια που λες και στο σχόλιο που μου άφησες! δε μασάμε...
Καλό Μήνα να' χουμε!
Το βιωματικό, το συναισθηματικό, το συνειδησιακό, το φαντασιακό και ηθικό μας υπόβαθρο αποτελούν τους κρίσιμους μηχανισμούς ενεργοποίησης των αντανακλαστικών της δημιουργικής αμφισβήτησης, της αντίδρασης, της επανάστασης...Τέτοια κείμενα διεγείρουν τη σκέψη και τα 'επαναστατικά μας' κύτταρα!
Την καλησπέρα μου σε όλη την παρέα...
υπέροχο το κείμενο όντως...
μόνο που μεένοχλεί εξίσου η πασίγνωστη φωτό και στα ΔΑΠιτικα γραφεία, όσο και στου ασχέτου του Αλεξ (οπου νομίζω τον έχει και σε δισκο, σουβέρ, κατι τέτοιο τελοσπάντων) και σίγουρα με εξοργίζει, δεν με ενοχλεί ή με κάνει να μειδιώ απλώς, στη Δαμάρεως και στην Πατμου...
...πρός γνώσιν και συμμόρφωσιν οχι των νεοτερων αλλα των μεγαλύτερων...
nick styl σε ευχαριστώ.
Μου άρεσε ο αναστοχασμός με τα ερωτήματα που βάζεις...το πρώτο πάντως η μητέρα του Τσε το απάντησε ...όσο για εκείνον απάντησε αυτό που ετοιμάζει έναν επαναστάτη: Η γνώση....και μαζί με τη γνώση ο δρόμος. Μόνο έτσι σφυρηλατούνται οι επαναστάτες...Ειδάλλως κινδυνεύουμε απο λαϊκιστές και δημαγωγούς και τέτοιους έχουμε μπόλικους και εύκολους...το άλλο, όμως, είναι δύσκολο και δυσεύρετο..
Το δεύτερο που λές: “Let the world change you and you can change the world”... είναι πράγματι η προσέγγιση του αριστερού...γιατί υπάρχουν δύο τρόποι να πάρεις: Ο ένας απευθείας κι ό άλλος να σου δοθεί αυθόρμητα απο τους άλλους κι αυτό είναι ίδιον των γνήσιων επαναστατών, κατά την άποψή μου....ομως, άλλες εποχές Νίκο μου και πράγματι τα διλλήματα είναι πολλά στα πρόθυρα του τελικού ερωτήματός σου ίσως...έχεις διαβάσει την "Αυτοκρατορία" των Hardt-Negri? Χαίρομαι που προβληματίστηκες πάντως και θα χαρώ να συνεχίσουμε τη συζήτηση. Είσαι πολύ καλός συνομιλητής...στό έγραψα και στον Αναστάσιο...ετεροχρονισμένα. Καλό μήνα:)
Νίκο Λ. π Τσε είναι κλασικός κι επομένως διαχρονικός...αλλά δεν θα έπρεπε να πουλιέται στο περίπτερο ως κλασικό εικονογραφημένο απο την ώρα που είναι βιβλίο και ιστορία....όμως έτσι εκδικείται ο καπιταλισμός, φίλε μου, τους ήρωες...τους εξαφανίζει μέσα απο την επανάληψη και την ευτέλεια, τη διαφήμιση και την προβολή, τις ιαχές και την ιδιοκτησία της αριστεροφροσύνης...σε μπλουζάκια και σε αναπτήρες τους εξισώνει με stars...είναι τόσο απλό... Αλλωστε κάπως έτσι δεν νομίζει οτι αποφασίζει με τη ψήφο του αυτός ο ίδιος για το μέλλον του;.......
bosko μου ευχαριστώ...πραγματικά με εκπλήσσει πόσα κοινά έχουμε ακόμα και στις ταινίες, στα βιβλία αλλά και στα γραπτά...πρέπει οπωσδήποτε να τα ξαναπούμε, ίσως εδω που λέγαμε...:)
Πασχάλη, γενικότερα κείμενα ή πρόπσωα αφυπνούν αλλά δεν πρέπει να ξεχνιώμαστε γιατί αλλιώς...αλλάζουμε αλλά δυστυχώς αλλάζουμε προς τον εφησυχασμό...
Ελένη μου καλημέρα και ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ.
Πολύ ωραία η ανάρτηση σου για τον Τσε. Καμιά φορά αναρωτιέμαι κι εγώ αν δεν τον σκότωναν τόσο άδικα στη Βολιβία, θα γινόταν κι αυτός ένα κατεστημένο, όπως ο Κάστρο;; Ίσως και όχι
ειναι υπεροχο το κειμενο,ΟΜΩΣ εγω εχω μια λατρεια προς ανωνυμους ή μαλλον για μη τοσο προβεβλημένους επαναστάτες..
καλημερα..
elate ευχαριστώ για τα καλά λόγια...το κείμενο αυτό ακιρβώς θέλει να δείξει την ανεξέλεγκτη χρησιμοποιήση συμβόλων...ίσως γιατί εκτός απο τη γνώση που πλέον ελλείπει ...δεν υπάρχει και ο πολιτισμός που μοιραία θα πρέπει να εμπεριέχει τη λέξη: σεβασμός
meropi κι εγω το έχω αναρωτηθεί αυτό...αλλά ας μείνουμε στο υπαρκτό. Το έχουμε ανάγκη.
laplace κι εγω έχω λατρεία στους ανώνυμους...με τη διαφορά ότι η ανωνυμία εμπνέει ένα συγκεκριμένο κύκλο ανθρώπων.
Αλλωστε και ο Τσε ως ανώνυμος πήρε το ποδήλατο...επώνυμο σε κάνουν οι αγώνες και η έκθεση με όλα τα θετικά αλλά και τα αρνητικά μη ξεχνάς που σου προσάπτουν ακόμα κι όταν δεν γνωρίζουν...τα πλήθη των ανωνύμων....
Υπέροχο ποστ.
Θα ήθελα να προσθέσω ότι ο Τσε είναι ο μόνος επαναστάτης στη παγκόσμια ιστορία που δεν μπόρεσε να τον χαλάσει η εξουσία. Μόλις κατάλαβε οτι θα γινόταν γραφειοκράτης πήρε τα βουνά, για ένα αγώνα χαμένο από χέρι. Και αυτό είναι το μεγαλείο του ανθρώπου. Και είναι και μια απάντηση για το τι αριστερά δεν θέλουμε.
Δεν θέλουμε μια αριστερά γραφειοκρατική και κρατικοδίαιτη.
Και ταυτόχρονα δεν θέλουμε μια αριστερά συμβιβασμένη και ξεπουλημένη.
Τεχνική παρατήρηση τελείως φιλική.
Ένα τέτοιο κείμενο θέλει το χρόνο του. Δεν του φτάνει μια μέρα.
:-))
κούκε μου έχεις δίκιο για το χρονικό διάστημα....αλλά νόμιζα οτι με το τέλος της 1ης Μαη θα έπρεπε να περάσω σε κάτι άλλο....
Οσο για τον Τσε σίγουρα αυτό που δεν θέλουμε είναι μια αριστερά κρατικοδίαιτη, γραφιοκρατική και συμβιβασμένη....ωστόσο, η κρίση της αριστεράς και των σοσιαλιστικών κομμάτων στην Ευπρώπη θα πρέπει να μας απασχολήσει....φαίνεται οτι βαίνουμε σε μια άλλη εποχή όπου οι νέες ταξικές ανισότητες, η παγκοσμιοποίηση, τη τεχνολογία, τα καρτέλ και μια σειρά άλλων οικονομικών-κοινωνικών ζητημάτων θα πρέπει να αντιμετωπισθούν με σύγχρονους όρους. Ολα αυτά εντός μιας κοινωνίας που όπως γνωρίζεις απέχει απο τα κοινά και απαξιώνει τους πολιτικούς και τη πολιτική
αγαπητή tractatus πρώτα απ΄όλα σ΄ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Κατά τη γνώμη μου, εάν κάποιος είναι (γίνεται) καλός συνομιλητής οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στα ερεθίσματα που παίρνει και στο αν κάποιος του βγάζει από μέσα του τις σκέψεις και τους προβληματισμούς. Και εσύ με το blog σου το κάνεις αυτό υπέροχα!
Δεν έχω διαβάσει το βιβλίο που αναφέρεις αν και το γνωρίζω και παρακολουθώ τον Negri. Το βρήκα τώρα online και το έκανα download για να το διαβάσω, προσπαθώντας να απαντήσω στο ερώτημα και θα επανέλθω. Από την επιγραφή στις αρχικές σελίδες "Every tool is a weapon if you hold it right." αφήνει να εννοηθεί ότι “ένοπλος” αγώνας είναι ο καθημερινός αγώνας...θέλω να δω πως στοιχειοθετεί την αποτελεσματικότητά αυτού του είδους αγώνα βέβαια...επίσης είναι δύσκολο κατά τη γνώμη μου να επιχειρηματολογεί υπερ ή κατά του ένοπλου αγώνα, κάποιος που είχε κατηγορηθεί για συμμετοχή στις ερυθρές ταξιαρχίες)...οπότε θα επανέλθω γι΄αυτό το θέμα.
Πόσο δίκαιο έχεις όταν λες ότι η “αλλαγή του κόσμου” είναι η προσέγγιση του αριστερού...Άλλωστε η αλήθεια είναι ότι ο Τσε στη φράση αυτή απλά επαναλαμβάνει την ουσία της Μαρξιστικής θεωρίας, αφού σύμφωνα με τον Μάρξ, το έργο του δεν ήταν μια απλή θεωρία, αλλά ένα πλαίσιο το οποίο θα μπορούσε να επιβιώσει μόνο εάν άλλαζε με βάση τις κοινωνικοπολιτικές αλλαγές που συμβαίνουν σε κάθε εποχή και εάν αυτές οι αλλαγές επέτρεπαν με τη σειρά τους την αλλαγή του κόσμου. Ο Τσε Γκεβάρα λοιπόν είναι ίσως ο μοναδικός αληθινός Μαρξιστής που προσπάθησε στην πράξη να εφαρμόσει την Μαρξιστική θεωρία (τις μεθόδους για την επίτευξη του οικονομικού συστήματος).
Και πραγματικά ποιά άλλη απόδειξη θέλει κάποιος ότι ο Μαρξισμός έχει πεθάνει όταν αφενός στην ουσία αυτοί που πρόδωσαν τον Τσε Γκεβάρα ήταν οι “Μαρξιστές” Σοβιετικοί και ο Κάστρο, αφετέρου αυτοί αρνήθηκαν ή δεν είδαν την ανάγκη ανανέωσης της θεωρίας του Μαρξ;
Πως μπορούν όχι μόνο οι φίλοι της ΔΑΠ, αλλά το ΚΚΕ, ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνουν σύμβολο τον Τσε Γκεβάρα, όταν αρνούνται πεισματικά να δούνε την πραγματικότητα. Οπότε ναι, η αλλαγή του κόσμου είναι η προσέγγιση του “αριστερού”...αλλά όπως αναρρωτήθηκε και ο φίλος Νίκος Λ. παραπάνω το ερώτημα τώρα είναι “τι είναι αριστερά”; Και για μένα αριστερά ναι μεν είναι και ο Μάρξ και ο Λένιν και ο Τρότσκυ και θα τολμήσω να πω και η “ρεφορμιστική” σοσιαλδημοκρατία...αλλά όλα αυτά τα συστήματα έχουν απλά αποτύχει και κατά τη γμώμη μου η εμμονή σ΄αυτά απλά καταδικάζει την αριστερά και απλά δίνει μια ρομαντική απόχρωση στον αγώνα του Τσε Γκεβάρα, χωρίς να τον συνεχίζει και να τον εξαπλώνει. Αυτό θέλουμε ως αριστερά σήμερα...ας πούμε όσοι φίλοι υποστηρίζουν το ΠΑΣΟΚ ή το ΣΥΡΙΖΑ ή το ΚΚΕ στην Ελλάδα; Την "μουσειακού τύπου" λατρεία του Τσε Γκεβάρα και τη νοσταλγία μιας θεωρίας που δε θα λειτουργήσει ποτέ; Και εδώ έρχεται το ζήτημα της γνώσης και της παιδείας...
Ξανά σ΄ευχαριστώ για το βήμα διαλόγου και για την ωραία συντροφιά!
Αγαπητέ Nick Styl χαίρομαι για το γεγονός οτι πήρες ερεθίσματα κι έγραψες σε τούτο το blog...διαβάζω φυσικά τα σχόλιά σου κι αλλού και πάντα, θα έλεγα, οτι και οι παρατηρήσεις σου αλλά και το ύφος της γραφής σου είναι αξιοπρόσεκτα...και μάλιστα οι καλές σου προθέσεις και η ευγένειά σου...υπερβαίνουν του δέοντος ως σχολιασμοί την σοβαρότητα και τη γνησιότητα των εναυσμάτων απο τα κείμενα....:)Επομένως προσωπικά χαίρομαι που σε έχω συνομιλητή γιατί ακριβώς δεν συνηθίζω να γράφω μονολόγους... όταν το κάνω θα το πώ πάντως:)
Για τον Negri πράγματι δεν επιχειρηματολογεί για τον ένοπλο αγώνα αλλά είναι κάτι που δεν έχει παραδεχτεί...υπάρχει κι ένα άλλο προσωπικό του βιβλίο: Η ζωή μου απο το Α-Ω όπου ως "εξέγερση, η αντι-εξουσία, είναι αντίσταση, στοχασμός", όπως λέει και παροτρύνει να σκεφτόμαστε ως πολίτες του κόσμου...
και πράγματι ο Τσέ προσπάθησε να εφαρμόσει τον Μάρξ αλλά οι 'αντίπαλοί' του δεν ήσαν μόνοι οι παλιοί σύντροφοι αλλά και αυτοί που ηγούνταν μιάς άλλης "Αυτοκρατορίας" της πρώην ΕΣΣΔ...γιατί κι αυτοί ως αυτοκρατορία δρούσε κι απο την άλλη μεριά και η Κούβα ήθελε τη στήριξή της...Το 64 ήδη ο Τσε είχε ξεκαθαρίσει πια τη γνώμη του για τις σοσιαλιστικές χώρες στο εσωτερικό τους.Εχαναν στον ανταγωνισμό με τη δύση, όχι απο αφοσίωση στα αξιώματα του Μαρξισμού-λενινισμού αλλά απο τη προδοσία ή την εγκατάλειψή τους...γι' αυτό και οι 'αυτοκρατορίες' συνεργούν κατά καιρούς...οσο για τον Κάστρο απλά διάβασε το αποχαιρετιστήριο γράμμα του φίλου του ένα χρόνο μετά (65)...
Και ναι τι είναι αριστερά σήμερα...είναι ακόμα οτι ταυτίζεται με το προοδευτικό και δύσκολο ή ότι ταυτίζεται με το διαφορετικό και διαμαρτυρόμενο; Είναι το αστικό, το νεοαστικό, το μικροαστικό...το λαϊκό, το μεσαίο ή το κεντροαριστερό και πώς τελικά όλα αυτά μεταφράζονται ταξικά σε μια ενιαία κρίσιμη μάζα που θα αλλάξει ή θα κάνει καλύτερο αυτόν εδώ τον σύγχρονο κόσμο; Και εδώ ΝΑΙ έχεις απόλυτο δίκιο για τη γνώση και τη παιδεία που, ωστόσο, μόνο μια αναθεώρηση του πολιτικού, μπορεί ν'αποφασίσει μαζί με τους πολίτες...κι εδω βέβαια ανοίγει το θέμα της συμμετοχής...μπορώ πάντως αν θέλεις να συνεχίσουμε τη συζήτηση...φυσικά στη βάση των παραπάνω αξιών....γιατί αλλιώς ως γνωστόν οι συζητήσεις καταλήγουν άγονες...:)Κι εγω σ' ευχαριστώ.
Δημοσίευση σχολίου