Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2008

Αριστερά και ΠΑΣΟΚ

κείμενο του Ν. Κοτζιά που δημοσιεύεται στη σημερινή "Αξία"....
Δικό σας για σχολιασμό....

1. Ερωτήματα που θέλουν απάντηση:

Ποιο είναι το πρόβλημα της παραδοσιακής αριστεράς με το ΠΑΣΟΚ; Γιατί η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της Ευρώπης στην οποία η πρώτη δεν μπόρεσε να διαμορφώσει όρους σταθερής κριτικής προσέγγισης και σταθερών προτάσεων συνεργασίας; Γιατί στην Ελλάδα η αριστερά βρέθηκε ως το εκκρεμές ανάμεσα σε δύο ακραίες θέσεις, άλλοτε, σπανιότερα, να θεωρεί το ΠΑΣΟΚ ως δύναμη ακόμα και αντι-ιμπεριαλιστικής επανάστασης (βλέπε επί παραδείγματι τα ντοκουμέντα των συνεδρίων του ΚΚΕ και του «ΚΚΕ Εσωτερικού» / ΕΑΡ στις αρχές της δεκαετίας του ογδόντα) και άλλοτε να συνεργάζεται με την δεξιά προκειμένου να ξηλώσει το ΠΑΣΟΚ; Γιατί πολλοί ηγέτες της παραδοσιακής αριστεράς αντιμετώπισαν το ΠΑΣΟΚ όχι ως ένα κόμμα κοινωνικά αριστερό, αλλά περιορίζονται στην καταγραφή των νεοφιλελεύθερων εκφράσεων μέρους του κυβερνητικού έργο του στη διάρκεια της περιόδου 1995-2004; Γιατί ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη σοσιαλιστές και κομμουνιστές συνεργάστηκαν σταθερά (όπως σε Σουηδία και Φινλανδία), ακόμα και συγκυβέρνησαν (όπως σε Ιταλία, Κύπρο και Γαλλία, αλλά και σε τρία κρατίδια της Γερμανίας) στην Ελλάδα δεν υπάρχει καν κοινή δράση; Και τέλος πως συμβαίνει να υπάρχει στην Ελλάδα πολύ μεγαλύτερη απόσταση ανάμεσα αφενός στο ΠΑΣΟΚ και αφετέρου τον Συνασπισμό και το ΚΚΕ απ’ ότι σε άλλες χώρες, ανάμεσα στα ανάλογα κόμματα; Και αυτό, παρά το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκε στην πολιτική ζωή ήταν αριστερότερα από τα «αδελφά» του κόμματα της υπόλοιπης Ευρώπης;

Είναι γεγονός ότι η παραδοσιακή αριστερά έχει δικαιολογημένα παράπονα απ’ αυτό. Τόσο διότι κατά καιρούς λεηλάτησε συνθήματά της, όσο και γιατί κούρσεψε πολλά στελέχη της. Τόσο διότι η κυβερνητική του πολιτική ήταν σε συγκεκριμένες περιόδους δεξιόστροφη, όσο και γιατί δεν συνομίλησε με σταθερότητα μαζί της. Αλλά, παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα του ανεπτυγμένου καπιταλισμού που όλα αυτά τα πραγματικά φαινόμενα ανάγονται σε άλλοθι για μια διττή στρατηγική. Στρατηγική, που είτε επιλέγει, όπως το 1989, να συνεργαστεί με την δεξιά, ξεχνώντας όλα τα περί δικομματισμού συνθήματα και αναλύσεις, ιδιαίτερα αυτό που ακούμε σήμερα περί ίσων αποστάσεων, είτε να ταυτίζει την δεξιά αυταρχική και αντιλαϊκή κυβερνητική πολιτική με την αντιδεξιά αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ. Το ερώτημα παραμένει: γιατί;


2. Η λανθασμένη ιστορική ανάλυση του φαινόμενου του ΠΑΣΟΚ

Δεν είναι λίγες οι αιτίες αυτής της συμπεριφοράς της παραδοσιακής αριστεράς έναντι του ΠΑΣΟΚ. Εδώ θα ήθελα να αναδείξω έναν ιστορικό λόγο. Από την εποχή της ίδρυσής του, το ΚΚΕ εκτίμησε ότι οι συνθήκες πάλης στην Ελλάδα είναι τόσο σκληρές για το εργατικό και αγροτικό κίνημα, ώστε σε «τούτα τα ξερόβραχα» δεν μπορεί να «ριζώσει άλλο μαζικό λαϊκό κόμμα». Η θεωρητική αυτή θέση θα εμπεδωθεί στον τρόπο σκέψης της ελληνικής αριστεράς για πολλές δεκαετίες. Η επί δεκαετίες ανυπαρξία ισχυρού σοσιαλιστικού κόμματος στην Ελλάδα, έδειχνε να επιβεβαιώνει αυτή τη θέση. Το γεγονός ότι οι σοσιαλιστές και οι σοσιαλδημοκράτες οργανώθηκαν, στον μεσοπόλεμο και μεταπολεμικά, σε μικρές ομάδες που συνεργάστηκαν κατά καιρούς με το ΚΚΕ έδινε την εντύπωση ότι το ΚΚΕ δεν είναι η μία πτέρυγα της αριστεράς, αλλά το κέντρο της.

Η αντίληψη ότι ο «ρεφορμισμός δεν μπορεί να ριζώσει στην Ελλάδα» τύφλωνε την οργανωμένη αριστερά για πολλές δεκαετίες. Την έκανε να μη διακρίνει το γεγονός, ότι μία από τις αιτίες που οδηγούσε σε πολλαπλές εσωκομματικές αντιπαραθέσεις στο ίδιο το ΚΚΕ, ιδιαίτερα μέχρι την χούντα, ήταν ότι οι φορείς του δημοκρατικού σοσιαλισμού, μη βρίσκοντας μαζικό αυτοτελές κόμμα, είτε συγκροτούσαν την αριστερή πτέρυγα κεντρώων κομμάτων, είτε ως σοσιαλρεφορισμός δρούσαν μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ και των μετωπικών οργανώσεων που υποστήριζε, όπως την ΕΔΑ. Κατά συνέπεια, για μεγάλο χρονικό διάστημα, εκείνο που υποτίθεται ότι δεν μπορούσε να ριζώσει στην Ελλάδα είχε βρει ρίζες δίπλα, αν όχι και εντός του ΚΚΕ.

Στη διάρκεια της χούντας, με το ΠΑΚ, και ιδιαίτερα μετά την πτώση της, με το ΠΑΣΟΚ, το κόμμα του «δημοκρατικού σοσιαλισμού», απέκτησε μαζική βάση. Η μαζικότητά του στηριζόταν στο αγροτικό και συνδικαλιστικό κίνημα, ιδιαίτερα δε στα καινούργια μισθωτά στρώματα της πόλης και στα μεσαία στρώματα. Το ΚΚΕ, αλλά και το τότε ΚΚΕ Εσωτερικού, δεν αντελήφθησαν την σύνδεση των κοινωνικών αλλαγών στην Ελλάδα ως διεύρυνση της κοινωνικής βάσης που απαιτούσε να εκφραστεί από ένα κίνημα όπως το ΠΑΣΟΚ. Επιπλέον, δεν έγινε κατανοητό ότι τα αντιδεξιά αισθήματα της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού, τότε όπως και τώρα, ήθελε να εκφραστεί άμεσα. Ήθελε να πάρει μια δημοκρατική νίκη σε βάρος της δεξιάς, της ακροδεξιάς και της «κεντροδεξιάς της αποστασίας» και ότι ένιωθε να εκφράζεται πιο άμεσα και αποτελεσματικά μέσα από τα προϋπάρχοντα. Ούτε, δηλαδή, από την παραδοσιακή αριστερά, ούτε από το παραδοσιακό κέντρο, αλλά από το ΠΑΣΟΚ. Η παραδοσιακή αριστερά δεν μπόρεσε να κατανοήσει το γεγονός αυτό, όντας εγκλωβισμένη στο θεώρημα «ότι στην Ελλάδα δεν φυτρώνει και δεν ριζώνει»…


3. Η αριστερά και «η προσωρινότητα του ΠΑΣΟΚ»

Με την πτώση της χούντας, κανονικά, η παραδοσιακή αριστερά θα έπρεπε να δει αυτοκριτικά τη θέση για «ρίζωμα και φύτρωμα», αλλά δεν το έκανε. Στο βαθμό που το ΠΑΣΟΚ ενδυνάμωνε, στον ίδιο βαθμό προσπαθούσε να το αντιμετωπίσει με βάση το παλιό στερεότυπο. Ουσιαστικά, εάν εξετάσει κανείς την στάση των δύο κομμάτων της παραδοσιακής αριστεράς, καθώς και του ενιαίου συνασπισμού στην οκταετία της διακυβέρνησης της χώρας από το ΠΑΣΟΚ, και ιδιαίτερα τον τρόπο που συνέβαλαν στην προετοιμασία του 1989, όπως και την συμπεριφορά της στη διάρκεια του 1989-1990 θα συγκρατήσει ένα απλό συμπέρασμα: η προσπάθεια να σταλεί η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ στις φυλακές δεν έχει να κάνει με μια στρεβλή ηθική όσο με μια λανθασμένη πολιτική εκτίμηση και κοινωνική ανάλυση. Θυμίζω, ότι τότε που εγώ προσωπικά αντιτάχθηκε με μεγάλο κόστος στο «βρώμικο ‘89», η επίσημη θέση της καθοδήγησης των κομμάτων ήταν ότι το ΠΑΣΟΚ έχει τελειώσει. Ότι «θα ξηλωθεί» ως ένα πουλόβερ ή μια νάιλον κάλτσα και ότι η αριστερά θα του αποσπάσει ένα μεγάλο κομμάτι του κόσμου του. Κάτι ανάλογο ήλπιζε και η ΝΔ.

Αυτό που αποδείχτηκε, ήταν ότι το ΠΑΣΟΚ είχε πολύ ισχυρότερες ρίζες και δεν μπορούσε να διαλυθεί απλά επειδή κάποιοι θα του τραβούσαν μια κλωστή. Ότι οι αντοχές του είναι μεγαλύτερες από ότι πολλοί πίστευαν και ότι εντέλει στην Ελλάδα κόμματα όπως το ΠΑΣΟΚ μπορούσαν να ριζώσουν και μάλιστα μαζικά. Ότι με άλλα λόγια, το ΠΑΣΟΚ δεν ήταν ένα παροδικό φαινόμενο ή μονοσήμαντο αποτέλεσμα της παρουσίας του Α.Παπανδρέου, αν και βέβαια ο ρόλος του ηγέτη στα κόμματα είναι αποφασιστικός. Μπορεί το ΠΑΣΟΚ να οφείλει πολλά στον ιδρυτή του, αλλά η παρουσία του ως μαζικού προοδευτικού κόμματος στο πολιτικό σκηνικό οφείλεται και σε άλλους λόγους, κοινωνικούς, ιστορικούς, πολιτισμικούς. Το συμπέρασμα που έπρεπε να βγάλει η παραδοσιακή αριστερά ήταν ότι το ΠΑΣΟΚ δεν είναι παροδικό φαινόμενο και ως τέτοιο όφειλαν, πλέον, να το αντιμετωπίσουν. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν έγινε.

Μόλις οι δημοσκοπήσεις και τα εσωτερικά προβλήματα του ΠΑΣΟΚ έδειξαν το τελευταίο να έχει κρίση, οι ηγεσίες των ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ επανήλθαν στην κλασσική αντιμετώπισή του. Για άλλη μια φορά, μετά το 1989, αυτές οι ηγεσίες αντιμετώπισαν το ΠΑΣΟΚ με την λογική της «λεηλάτησης της προσωρινότητάς του». Ότι, δηλαδή, μιας και η διεθνής σοσιαλδημοκρατία και τα σοσιαλιστικά κόμματα βρίσκονται εν μέσω κρίσης του καπιταλισμού, ότι μπορεί η παραδοσιακή αριστερά, αρνούμενη κάθε συνεργασία μαζί του, να γίνει ο κεντρικός πόλος ενός μη δεξιού μετώπου. Ένα τμήμα της, μάλιστα, έκανε υποστολή της σημαίας του αντιδεξιισμού. Κατά συνέπεια, σε ένα βαθμό, η σημερινή στάση της παραδοσιακής αριστεράς, ιδιαίτερα του πιο σύγχρονου τμήματός της απέναντι στο ΠΑΣΟΚ, συνδέεται με ένα θεμελιακό πρόβλημα της αριστερής παραδοσιακής σκέψης στην Ελλάδα, του κατά πόσο μπορεί να στερεώσει στη χώρα ένα κόμμα του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Οι απαντήσεις που έχουν δώσει μέχρι σήμερα, χρειάζονται το λιγότερο αναστοχασμό, όπως οφείλει, βέβαια, να κάνει από πλευράς του το ΠΑΣΟΚ ως προς την υπόλοιπη αριστερά.

26 σχόλια:

Sissi Soko είπε...

Γαμώτο, δεν καταλαβαίνω λέξη!
Μπορεί κανείς να αποκοδικοποιηθεί τη σαλάτα;

Greek Rider είπε...

Ελένη νομίζω το έως τώρα πρόβλημα ήταν ότι οι συνθήκες δεν επέτρεπαν σε ένα κόμμα στα πλαίσια της ΕΕ και του δυτικού κόσμου να ακολουθήσει ούτε στοιχειωδώς αριστερή πολιτική.

Η αριστερή στροφή του κέντρου (ΠΑΣΟΚ) συνέπεσε με την μεταστροφή του διεθνούς κλίματος προς τον νεοφιλελευθερισμό (εποχή Ρήγκαν και Θάτσερ). Έτσι αναγκάστηκαν ακόμη και αν πίστευαν κάποια από αυτά που έλεγαν να τα εγκαταλείψουν.

Μετά το 1993 όπου ο νεοφιλελευθερισμός άρχισε να κυριαρχεί, το ΠΑΣΟΚ άφησε εντελώς την αριστερή ρητορεία και μετά το 1996 έγινε ουσιαστικά νεοφιλελεύθερο, άλλωστε η ΕΕ δεν σε ρωτούσε, απλά απαιτούσε τα κριτήρια σύγκλισης.

Το ΠΑΣΟΚ ακολούθησε αυτά που συνέβαιναν διεθνώς.

ΣΗΜΕΡΑ ΟΜΩΣ, με τον νεοφιλελευθερισμό να καταρρέει πολύ γρήγορα, το ΠΑΣΟΚ έχει την ευκαιρία να δείξει αν μπορεί να στραφεί προς την αριστερά. Ο ιδεολογικός χώρος ανοίγει από αριστερά. Δεν υπάρχει πλέον ανάγκη να στριμώχνεται στο κέντρο μαζί με τη ΝΔ.

Η ΝΔ του νεοφιλελεύθερου Αλογοσκούφη και των δογματικών της απορρύθμισης των αγορών και των μεγάλων ιδιωτικοποιήσεων δεν είναι έτοιμοι για τέτοιες στροφές!

Το ΠΑΣΟΚ θα μπορούσε σε ένα Ευρωπαϊκό πλαίσιο συνεργασίας να ανακινήσει αριστερές διαδικασίες και να προτείνει μαζί με τα άλλα ομοειδή κόμματα ένα άλλο πλαίσιο λειτουργίας του κόσμου. Γιατί όχι και να οργανώσει μεγάλες αντικαπιταλιστικές πορείες, είναι έτοιμο το ΠΑΣΟΚ για μια τέτοια επιστροφή-στροφή;

Ακόμη και ο δεξιός Σαρκοζί ζητάει μεγάλες αλλαγές. Οι σοσιαλιστές δεν μπορούν να προτείνουν τέτοιες αλλαγές;

Η γνώμη μου είναι ότι τώρα υπάρχει χώρος διεθνώς για στροφές προς τα αριστερά. Είναι έτοιμα τα κόμματα διεθνώς να ανοίξουν ένα τέτοιο δρόμο; Ή έχουν μουδιάσει από τις εξελίξεις.

Νομίζω μια πολιτική που σκιαγραφείται από τις ομιλίες του Ανδρέα το 1978 (και οι οποίες ποτέ δεν εφαρμόστηκαν) είναι μια καλή αρχή συνεργασίας του ΠΑΣΟΚ με την αριστερά.

Υπάρχουν ακόμη αριστεροί διανοούμενοι μέσα στο ΠΑΣΟΚ, ή τις θέσεις κατέλαβαν τα golden boys με τις χρηματοοικονομικές σπουδές από τις ΗΠΑ και ΗΒ;

Ακούγοντας π.χ. τον Ανδρουλάκη είναι σαν να ακούω τον Ανδιανόπουλο να υπερασπίζεται την πιο μεγάλη ιδεολογική φούσκα του 20 αιώνα, τον νεοφιλελευθερισμό.

Νομίζω ότι στο ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να αρχίσει η μελέτη των απαγορευμένων (πλέον) βιβλίων του Ανδρέα της δεκαετίας του 1970, και αυτά μόνο για να μπουν στο νέο κλίμα που διαμορφώνεται μετά τις τελευταίες εξελίξεις.

Left Liberal Synthesis είπε...

Ενδιαφέρουσα σύνοψη
Η νεφελώδης σχέση Πασοκ ,Αριστεράς και η αναντιστοιχία της με τα Ευρωπαικά δεδομένα σχετίζεται με
α.-Την ιστορία της Αριστεράς μετα τον πόλεμο
β.-Την μικροοαστική φύση και το ενγενή κρατισμό στην Ελληνική κοινωνία.
α.-Ιστορικα η Αριστερά δεν απέκτησε ένα σαφή ταξικό χαρακτήρα,αλλά ένα ρόλο έκφρασης των ηττημένων του εμφυλίου.Το ρόλο αυτό αμφισβήτησε και τελικά κατέκτησε το Πασοκ.
β.-Μια σειρά από λαικά αιτήματα έχουν ένα αντιφατικό χαρακτήρα που δεν μπορεί να ορισθεί με το δίπολο δεξιά αριστερά νοούμενο ως αντίθεση κεφαλαίου εργασίας.Ενδεικτικά διατήρηση της μαύρης οικονομίας,διορισμόί στο δημόσιο κλπ.
Η συζήτηση λοιπόν μεταξύ Αριστεράς Πασοκ,ως διεκδίκηση της "αριστης" αριστερής λύσης είναι προσχηματική ή εικονική.
Επομένως όλοι βολεύονται.Το Πασοκ θα παραμείνει το μόνο κόμμα εναλαγής ικανό να διαχειριστεί τον νεοελληνικό τραγέλαφο,η δε Αριστερά ξέρει ότι όπως είναι τα πραγματα ,πάντα θα έχει ένα ακροατήριο δυσαρεστημένων.
Μάλλον όλοι είναι βολεμένοι,εκτός εάν η επερχόμενη κρίση μας βγαλει καινούργια δεδομένα

Στέλιος είπε...

Διαφωνώ με την πάγια πια διαπίστωση όλων των αναλυτών ότι δήθεν "δικαιολογημένα" η "αριστερά" (σ.σ.: αν είναι έτσι η αριστερά όπως το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ, να πέσω από τον 6ο όροφο τώρα!) αντιμετωπίζει με καχυποψία το Πασόκ επειδή της ... έκλεψε τα συνθήματα και τα στελέχη! Ημαρτον! Καταρχήν, τα συνθήματα και οι προτάσεις ήταν αποκλειστικότητα του ΚΚΕ και του ΣΥΝ? Κανένα άλλο κόμμα δε θα μπορούσε να εμπνευστεί και να τα υιοθετήσει? Τί είναι οι κομματικοί χώροι? Αποστειρωμένα ιατρεία? Δεν υπάρχει επικοινωνία ιδεών? Και στο κάτω κάτω, προτιμώ ένα έστω κουτσό μέτρο που το έκανε πραγματικότητα το Πασόκ, παρά τις ατεέλιωτες φλυαρολογίες των 2 αυτών κομμάτων που ποτέ δεν είχαν τα κότσια να αναλάβουν ΜΙΑ ευθύνη. Σε δεύτερο επίπεδο, τί παέι να πει "τους έκλεψε το Πασόκ τα στελέχη"? ΑΒΟΥΛΑ ΟΝΤΑ ήταν τα στελέχη τους? Δεν έβλεπαν την ασυναρτησία θέσεων και ιδεών που επικρατούσαν στα κόμματα τους? Τί φταίει το Πασόκ αν τα στελέχη αυτά διέβλεψαν ότι το Κίνημα, έστω κουτσά στραβά, μπορεί να προωθήσει κάποιες αλλαγές στην ελληνική κοινωνία? ΠΟΙΟΣ δηλ. μπορεί να κατηγορήσει έναν Αντώνη Μπριλλάκη, όταν το '89 τους τα βρόντηξε και είπε 2 πράγματα θαραλλέα, ότι δηλ. δεν μπορεί να διώκεται το Πασόκ και ο Ανδρέας?

ritsmas είπε...

Πώ, πω , σε καιρούς ιδεολογικά χαλεπούς βγήκαν μαχαίρια στην κεντροαριστερά ; Γιατί ; Για όλους έχει ο μπαξές.
Ελενη , κατεβαίνω Τεγεα το Σ/κ για το ντοκυμαντέρ!
φιλια , λυπηθηκα που δεν βρεθηκαμε, αλλα ο,τι και να σου πω δεν θα με πιστεύεις με το στριμωγμα που εχω..χαιρομαι για το τεκνο
ριτς

Matrix είπε...

Εγω δεν θα μπώ τόσο στην ουσία, όσο στο ότι χαίρομαι να διαβάζω τον Κοτζιά, άλλοτε συμφωνώ, όπως εδώ σε πολλά σημεία, άλλοτε νευριάζω, αλλά πάντα με προβληματίζει γιατί λέει κάτι διαφορετικό.

Και για την συγκεκριμένο θέμα η άποψη του έχει ιδιαίτερη βαρύτητα γιατί αν γνωρίζω καλά το 89 τα βρόντηξε και έφυγε.

tractatus είπε...

Απο τον Στέργιο το παρακάτω σχόλιο:


Συμμαχίες γιατί;

Δεν είναι ούτε οι «συμμαχίες» της Αριστεράς με τη Δεξιά ούτε το κούρσεμα των στελεχών της από το ΠΑΣΟΚ που αποτρέπουν την Αριστερά από το να προσεγγίσει συμμαχικά το ΠΑΣΟΚ κάνοντας ανάλογες προτάσεις. Το ΠΑΣΟΚ είναι αυτό που δεν κάνει πραγματικές προτάσεις και απορρίπτει κάθε πρόταση που θα έθετε συγκεκριμένους προγραμματικούς όρους.

Διαβάζοντας το βιβλίο του Ν.Κ. «Ο Συνασπισμός της Αριστεράς» βλέπουμε στα αρχικά στάδια πληθώρα προτάσεων της Αριστεράς για συνεργασία όταν το εκτιμούσε «ως δύναμη ακόμα και αντι-ιμπεριαλιστικής επανάστασης» να απορρίπτονται αρχικά από το ΠΑΚ και σε συνέχεια από το ΠΑΣΟΚ. Τι λόγο έχουμε αν επανέλθουμε σε εκείνες τις εποχές και να ξαναγράφουμε την ιστορία;

Ωστόσο σε ένα ενδιάμεσο διάστημα στα μέσα της δεκαετίας του ’80 η Αριστερά αδυνατούσε να κάνει προτάσεις συμμαχιών γιατί θεωρούσε όπως γράφει ο Ν.Κ. στο ίδιο βιβλίο σελ 329 ότι το ΠΑΣΟΚ «κατέληξε στην εθνική ομοψυχία και συμφιλίωση, δηλαδή στην πολιτική της κοινωνικής συναίνεσης, στην υποταγή των συμφερόντων της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζομένων στο σύστημα. Σύστημα στο οποίο είναι κυρίαρχο το μεγάλο κεφάλαιο». Είναι δυνατόν να απορεί σήμερα ο Ν.Κ που τα έγραφε αυτά γιατί η Αριστερά δεν έκανε προτάσεις τότε;

Φυσικά η φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ άλλαξε προς το χειρότερο τη τελευταία 12ετία. Ως γνήσιος διαχειριστής της εξουσίας της αστικής τάξης έντυσε με μαεστρία τον νεοφιλελευθερισμό με σοσιαλιστικές φράσεις. Από την εργασιακή απορρύθμιση και την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση μέχρι τις αντιασφαλιστικές ρυθμίσεις εφάρμοσε ότι νεοφιλελεύθερο σύμφωνο «σταθερότητας» και ανασφάλειας παρήγαγε η ΕΕ. Σε ποιο έδαφος να συγκλίνει με τη όποια Αριστερά;

Είναι πολύ ρηχή εξήγηση η εκδικητική στάση (αντί συμμαχιών) της Αριστεράς προς το ΠΑΣΟΚ διότι λεηλάτησε συνθήματα και οπαδούς. Εξίσου ρηχή είναι ότι υπάρχει έχθρα γιατί επιβίωσε το ΠΑΣΟΚ ως σοσιαλδημοκρατία διαψεύδοντας τις παλαιότερες εκτιμήσεις του ΚΚΕ. Λες και δεν γνωρίζουμε σήμερα ότι δεν είναι κανένα κόμμα του σοσιαλισμού αλλά το παραδοσιακό (αστικό) κέντρο που παρουσιάζεται με μορφή σοσιαλδημοκρατίας .

Εκτιμήσεις…

Τι θα γίνει όμως αύριο; Πιστεύω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ όσο περισσότερο διαγκωνίζεται με το ΠΑΣΟΚ στον ίδιο χώρο χωρίς να διαπλάθει και οργανώνει τα στελέχη και τους οπαδούς του στη βάση μιας πολιτικής ασυμβίβαστης με κάθε εκδοχή κεντροαριστεράς και κάθε συμβιβασμό με τις πολιτικές της ΕΕ, τόσο περισσότερο ετοιμάζει το έδαφος της αυριανή συνεργασίας στη βάση της Πασοκικής εκδοχής της διακυβέρνησης. Με την προϋπόθεση βέβαια ότι το ΠΑΣΟΚ δεν θα διαθέτει αυτοδυναμία. Διαφορετικά θα απαλλαγούν και οι δύο από τα ιδεολογικά ψέματα μιας τυπικής μικροαστικής και πολιτικάντικης συνεργασίας. Έτσι στη πράξη η συνεργασία ετοιμάζεται παρά τις αντίθετες δηλώσεις. Η ιταλική Αριστερά με τις χωρίς αρχές διολισθήσεις της δείχνει το δρόμο. Και ο αφανισμός της γαλλικής αριστεράς δείχνει τα ολέθρια, γι’ αυτήν, αποτελέσματα τέτοιων πολιτικών συμμαχιών.

Εκείνο που δεν άλλαξε την εκτίμηση για το ΠΑΣΟΚ – το αντίθετο- είναι το ΚΚΕ που έχει εντελώς διαφορετική πολιτική συμμαχιών, στενή ή πλατιά δεν έχει σημασία εδώ αφού καμιά εκδοχή δεν αγγίζει το ΠΑΣΟΚ. Και φυσικά επειδή το μέτρο της σωστής πολιτικής συμμαχιών δεν είναι το ΠΑΣΟΚ δεν έχει νόημα να γίνουν συγκρίσεις.

Όσο για το ΠΑΣΟΚ παρακολουθώ με προσοχή τον πανικό του από την ανατροπή των σοσιαλνεοφιλελεύθερων θέσεών του με την ένταση της παγκόσμιας κρίσης. Ο Μπράουν μεταλλάχθηκε σε μια νύχτα! Ο ΓΑΠ ακολούθησε αλλά ιμιτασιόν γιατί δεν μπορεί να αρνηθεί τον πρότερο εαυτό του. Φοβάμαι ότι η κρίση θα μεταφερθεί στο εσωτερικό του αν έμεινε ίχνος από το ιδρυτικό ΠΑΣΟΚ γιατί νεοκεϋνσιανό δεν βλέπω ούτε δείγμα. Βλέπω μόνο τις προτάσεις του ΓΑΠ να είναι στο ίδιο μήκος κύματος με τον Κ.Κ. και μόνο σε κάποιες αδάπανες σοσιαλιστικές φράσεις να διαφέρει. Το ενδιαφέρον για τους τραπεζίτες τρώει κάθε πραγματική (με κόστος) κοινωνική διάσταση πολιτικής. Είναι να απορώ τι είδους συμμαχία άραγε να επιδιώκει με την όποια Αριστερά;

Θεωρώ σημαντικό το σχολιασμό του Greek Rider

Sinistra Radicale είπε...

Χωρίς να έχω διαβάσει ολόκληρο το κείμενο, έχω να πω ότι έγραψε και ο Άγγελος Ελεφάντης σε ένα τέυχος του Πολίτη: "Απο την σκοπιά του Σοσιαλισμού, το ΠΑΣΟΚ μας αφήνει παγερά αδιάφορους".

Τώρα βέβαια το ότι το ΠΑΣΟΚ, είχε μια κοινωνική αγκύρωση με σαφή αριστερά ιδεολογικά χαρακτηριστικά για μια μικρή περίοδο (προτού μπλέξει με τρικοσμικού τύπου πολιτικούς σχηματισμούς βλ. Καντάφι και όχι Βίλι Μπράντ ας πούμε, την περιόδο που περνούσε γενιές 14 την Δυτική Σοσιαλδημοκρατία ο Παπανδρέου, και την κατήγγελνε ως προδοτική, ανάχωμα του αστικού κράτους με την μικροαλλαγές που κάνει στο σύστημα, κάτι αντίστοιχο της σταλινικής γραμμής του Σοσιαλφασισμού της δεκαετίας του 30), είναι γεγονός. Όπως επίσης γεγονός είναι ότι και η αριστερά τόσο το ΚΚΕ όσο και το ΚΚΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ, δεν ανέλυσαν σωστό το φαινόμενο ΠΑΣΟΚ. Ο Κοτζιάς όμως μηπως ξεχνάει ότι αυτός και οι ιδεολογικοί νεοσοί και πουλέν του Χαρίλαου, είχαν διαμορφώσει το πλαίσιο εκείνο που απαντούσε στο τι ήταν το ΠΑΣΟΚ;;;;;;;; και στο ποια έπρεπε να είναι η στάση της αριστεράς απέναντί του;;;;;;; Εννοείται δε ότι η δική μου άποψη στο τι ήταν το ΠΑΣΟΚ, ταυτίζεται απολύτα με την άποψη του Άγγελου Ελεφάντη!!!!!

Ανώνυμος είπε...

Σε κάποιο τμήμα της Αριστεράς παίζει ρόλο το 2ο σημείο, θεωρείται το ΠΑΣΟΚ κόμμα των μικροαστών (όπως και ο ΣΥΝ για τους "σκληρούς" του ΚΚΕ), το οποίο σε μια δυναμική πορεία πριν την επανάσταση θα διαλυθεί...
Ωστόσο μάλλον η πρόσφατη ιστορική εμπειρία είναι που δυσκολεύει, αφενός η λαϊκιστικός και "μεσσιανικός" ηγετισμός του Ανδρέα (παρά τα θετικά σημεία στην κοινωνική πολιτική), αλλά και η δεξιά (όχι απλά δεξιόστροφη) δεύτερη περίοδος.
Αν εξαιρέσεις την Ιταλία (όπου πολλοί Σοσιαλιστές συνυπήρξαν με τους Κομουνιστές στο πάλαι ποτέ ΙΚΚ, περιοχές της Ισπανίας και την Κύπρο) δεν νομίζω ότι σήμερα είναι κοντά αυτοί που κληρονόμησαν το όνομα της Σοσιαλδημοκρατίας με την Αριστερά.
Μόνο αν προχωρήσει η κρίση και αναγκαστικά επιστρέψουν σταθερά οι σοσιαλδημοκράτες στις αξίες της Κοινωνικής Δικαιοσύνης, των Δημοσίων Επενδύσεων, της Κοινωνικής Ανάπτυξης, της κριτικής στάσης απέναντι στο Ατλαντισμό κλπ υπάρχει μέλλον..

Stendoras είπε...

Καλησπέρα,
Καταρχάς συγχαρητήρια για το blog. Τώρα ένα σχολιάκι για το θέμα μας, νομίζω οτι το 1989 δεν είναι πολύ μακριά, οπότε άσχετα απο πολιτικές και ιδεολογίες, στα μάτια του αγνού ψηφοφόρου του ΠΑΣΟΚ, η προσπάθεια να μπεί στην φυλακή ο Ανδρέας Παπανδρέου απ' την δεξιά και την παραδοσιακή αριστερά μαζί είναι πολύ δύσκολο να ξεχαστεί και κυρίως... να συγχωρεθεί... Γι' αυτόν λοιπόν τον λόγο θεωρώ οτι είναι αδιέξοδο να συζητάμε για ενδεχόμενο συνεργασίας αυτών των δυο κομμάτων, οσο πιο γρήγορα το καταλάβει αυτό ο Γιώργος τόσο καλύτερα...

Ναπoλέων είπε...

ΕΡΩΤΗΜΑ:
Τί σημαίνουν σήμερα οι όροι «αριστερός», «Αριστερά» και οι συναφείς, πέρα από το σε ποιά έδρανα θέλουν να κάθονται οι βουλευτές των διαφόρων κομμάτων στα διάφορα Κοινοβούλια;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ(*):
Στα άρθρα μου «για μιά αριστερή Αριστερά».

Ευχαριστώ εκ των προτέρων για την επίσκεψη και τα σχόλιά σας.

αγάπη - αφοπλισμός - ειρήνη
Ναπολέων
-------------
(*) μιά κάποια...

OnWine είπε...

Συμφωνώ με την ανάλυση του Στέργιου (μετά το"εκτιμήσεις")

Θέλω να θέσω όμως τον απλοικό (σε αντίθεση με την παραπάνω ανάλυση) συλλογισμό του απλού ψηφοφόρου -αριστερού κατά βάση, που προσπαθεί να καταλάβει τι επιδιώκει ο ΣΥΡΙΖΑ, και δεν βγάζει νόημα... δηλαδή: Αν ο ΣΥΡΙΖΑ απορρίπτει την συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, και δεδομένου ότι ουδείς πιστεύει την δυνατότητα αυτοδυναμίας του ...ΣΥΡΙΖΑ (στο ορατό μέλλον, όσο αισιόδοξος και αν είναι), με τις σημερινές συνθήκες πως θα ανατραπεί η Δεξιά διακυβέρνηση? ...και, κατ' επέκταση, αναρωτιέται: Γιατί να ψηφίσω τον ΣΥΡΙΖΑ? Και απορεί με τις αντιπασοκικές κορώνες του ΣΥΝ...

Απλοική ίσως άποψη... αλλά τα κόματα δεν είναι φόρα πολιτικού προβληματισμού, είναι οργανισμοί ανάδειξης εξουσιών και κυβερνήσεων. Και κάποιος δεν έχει πει ότι πρώτα η εξουσία και μετά... όλα τα άλλα? (πολιτικός αμοραλισμός ή ρεαλισμός-το ίδιο κάνει...)

Οσο κανείς εμβαθύνει στη σχέση μεταξύ των δύο κομμάτων, τόσο αναδεικνύεται η δυσκολία συνεργασίας... αλλά, αυτός ο καημένος ο πολίτης που θέλει να διώξει την δεξιά από την εξουσία, τι απάντηση θα πάρει την εποχή του τέλους των αυτοδυναμιών?

tractatus είπε...

Απο τον Στέργιο

Για τον Ναπολέων.


Δεν γνωρίζω αναλυτικότερες απόψεις του Ναπολέοντα αλλά η απαξιωτική αναφορά του στο τι είναι σήμερα αριστερός και Αριστερά αδικεί το πνεύμα του.


Δεν είναι εύκολο να σβήνεις έτσι τις κοινωνικοπολιτικές αντιλήψεις ενός τμήματος του λαού και των πολιτικών του εκφράσεων (που εκφράζουν βασικές αντιθέσεις της κοινωνίας) κάνοντας πως δεν ξέρεις τι είναι αυτοί. Και δεν μιλώ για ιστορία μιλώ για σήμερα και μόνο.


Άλλο να διαφωνείς και άλλο να ισχυρίζεσαι πως αυτό που διαφωνείς δεν υπάρχει. Φοβάμαι τις ακολουθίες του συρμού και του μηδενισμού.


Δεν πιστεύω ότι δεν ξέρει τι είναι αριστερός σήμερα. Υποτιμά τόσο τον εαυτό του; Έστω όμως αφού νομίζει ότι ο αριστερός διαφέρει από τον δεξιό και τους άλλους μόνο από τη θέση των εδράνων θα έλεγα να πιάσει ένα συγκεκριμένο κοινωνικό ή πολιτικό θέμα για να δούμε σε βάθος «τι είναι αριστερός».


Ο διάλογος στα blog γι’ αυτό είναι. Για να μετράμε και το έχει μας σε όσα λέμε.


Εγώ πάντως δεν ψάχνω να βρω τι είναι αριστερός. Το ζω καθημερινά στη δουλειά, στη ζωή, στις διαδηλώσεις, στις μάχες για την επιβίωση. Και απέναντί μου ξέρω καλά ποιους έχω και ποιους μάχομαι, ποιοι μου πετάνε δακρυγόνα, δεν ψάχνω να βρω τη φιλοσοφία τους.


Σέβομαι την ύπαρξη των πολιτικών και ιδεολογικών αντιπάλων μου, μετρώ στα σοβαρά τη δύναμη που έχουν και σε καμιά περίπτωση δεν κάνω ότι δεν ξέρω τι και ποιοι είναι. Άλλωστε αν το πω θα τιμωρηθώ πολλαπλάσια από τη ζωή.


Τα άρθρα που υποδείχνει δεν με φώτισαν πολύ αλλά σίγουρα απέχουν από την απολυτότητα του αφορισμού ο οποίος τον αδικεί.


Στέργιος

ο δείμος του πολίτη είπε...

Πολύ καλή η προσέγγιση του φαινομένου ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα. Ωστόσο, θα συμπληρώσω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα ξεκάθαρα μιλάει για σοσιαλδημοκρατία. Κάποτε ίσως το έκρυβε πίσω από αριστερά συνθήματα, αλλά σήμερα όχι και τόσο έντονα.

Από την άλλη, συμφωνώ απολύτως με το γεγονός ότι στην Ελλάδα είχαμε μια αριστερή αντιδηκρατορική στάση -που γενικώς τη χρεώνεται το ΚΚΕ- όπως και την Εθνική Αντίσταση. Έπιπλέον, στη χώρα μας είχαμε και το ΚΚΕ στην πλήρη παρανομ,ία και πολλούς διωγμούς. Έτσι, όλη η αριστερά στη συνείδηση του Νεοέλληνα έχει μονοπωληθεί στην κομμουνιστική της άκρη.

Ένα ζήτημα του ΠΑΣΟΚ που φάινεται να λύνεται τα τελευταία χρόνια, είναι η αποϊδεολογικοποίηση της πολτιτικής του και μία τεχνοκρατική στροφή του. Βέβαια, το πρόβλημα το είδαμε και σε άλλες χώρες, αλλά εκεί λόγω στελεχών και ηλικίας της σοσιαλδημοκρατίας άντεξαν την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων της Αν. Ευρώπης. Το ΠΑΣΟΚ δεν μπόρεσε να αντέξει και έτσι ακολουθήθηκε μία δεξιότερη πολιτική -που όμως την αποδέχτηκε ο λαός και λόγω των συνθημάτων της δεξιάς για "κλέφτες" και "άδεια ταμεία" από τη δεκαετία του '80 ακόμα.

Ωστόσο, σε όλη την προσέγγιση άφησες απ' έξω το ρόλο των μέσων χειραγώγησης. Είναι πραγματική ιδιαίτερα σημαντική η προπαγάνδα που ασκούν τα μέσα επικοινωνίας προκειμένου να ποείσουν τον κόσμο σε ένα δίπολο, όπως και η καταστροφολογία απέναντι σε κυβερνήσεις συνεργασίας. Είναι βέβαια, το ίδιο μοτίβο που υπάρχει σε όλη την Ευρώπη, απλά εδώ είναι λίγο ισχυρότερη η σχετική προπαγάνδα και χειραγώγηση.

Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε και το ρόλο της οικογένειας. Δεν είναι τυχαίο ότι το 80% των ψηφοφόρων τελικά ψηφίζει το οικογενειακό κόμμα σε εκλογές. Μέσα στο πλαίσιο του ατομισμού και της απομάκρυνσης από το κίνημα και τη συλλογική δράση, όλοι (80%-85%) στρέφονται στο κόμμα του μπαμπά. Ο λόγος είναι καθαρά κοινωνιολογικής φύσης και δύναμης της ελληνικής οικογένειας.

Ναπoλέων είπε...

Αγαπητέ Στέργιο,
δεν ξέρω πόσα από τα άρθρα μου περί "αριστερής Αριστεράς" είχες το χρόνο και τη διάθεση να διαβάσεις, απορώ όμως που χαρακτήρισες ως «αφορισμό» την προσπάθειά μου να ...σπρώξω για συζήτηση την διάκριση μεταξύ ...χωροταξικής "Αριστεράς" και της αριστερής πράξης.
Μιά διάκριση δηλαδή, σαν αυτή που ακούγεται κατά κόρον τον τελευταίο καιρό, μεταξύ της χρηματιστηριακής Οικονομίας, της Οικονομίας του τζόγου και των ...ιπτάμενων ακριδικών κεφαλαίων, και της πραγματικής Οικονομίας της Παραγωγής και της Κατανάλωσης, του μόχθου κάποιων, πολλών, ανθρώπων και του κέρδους κάποιων άλλων, λίγων.

Σε μιά φιλική σπουδαστική παρέα (προ ...αμνημονεύτων χρόνων) προσπαθώντας να προσδιορίσουμε το τί είναι αριστερό και τί όχι, είχαμε καταλήξει, πέρα από τους ποικίλους -ισμούς που μάς βομπάρδιζαν τότε, πώς αριστερό είναι ό,τι είναι προοδευτικά κοινωνικά δικαιωμένο, ό,τι είναι αξεχώριστο ως θεωρία-πράξη.

Από τότε κι ώς σήμερα (κάπου 50 χρόνια δηλαδή) που έζησα και δούλεψα τόσο ως υπάλληλος, όσο και ως αυτοαπασχολούμενος, όσο και ως εργοδότης (ανακατεμένα, αλληλοδιάδοχα, κατά καιρούς...) ελάχιστα άτομα ή συλλογικότητες γνώρισα, που να ταιριάζουν στα παραπάνω, που να τιμούν θεωρία και πράξη ταυτόχρονα.

Και ΚΑΝΕΝΑ κόμμα βέβαια, εδώ ή αλλού, κοινοβουλευτικό ή εξωκοινοβουλευτικό.

Αφορισμό και μηδενισμό το λές εσύ αυτό;;;

Εγώ όχι. Απλή διαπίστωση είναι. Κι άμα δεν κάνουμε διαπιστώσεις, ή άμα απλώς φοβώμαστε να παραδεχτούμε την αλήθεια, δεν πρόκειται να πάμε πουθενά, δεν πρόκειται ν' αλλάξουμε το ...pattern.

Δεν ξαφνιάστηκα πάντως από τα πικρόχολα σχόλιά σου.
Δεν ξεχνώ το επικούρειο:
Ταράσσει τους ανθρώπους ου τα πράγματα, αλλά τα περί των πραγμάτων δόγματα.
Δεν μάς πειράζει που είμαστε ό,τι είμαστε αλλά το να μάς το λένε...

Γράφεις ότι το τί είναι αριστερός το ζείς κάθε μέρα στη δουλειά, στη ζωή, στις διαδηλώσεις, στις μάχες για την επιβίωση.
Υπονοείς μήπως ότι οι -όποιοι- δεξιοί δεν δουλεύουν, δεν διαδηλώνουν, δεν μάχονται για την επιβίωση;;;
Ότι δηλαδή μόνο οι κεφαλαιοκράτες είναι δεξιοί;;;
Για σκέψου το.

Για να μην παραπέμψω και πάλι στα κείμενά μου και θεωρηθεί ως ...μάρκετινγκ απόψεων, θα παραθέσω εδώ, αναγκαστικά ...ρετσετοποιημένα, μερικά από τα κατ' εμέ κριτήρια αριστεροσύνης.

1. Θέλουμε τους νέους μας αυτόβουλα, άφοβα, αυτάρκη άτομα ή καλά αμειβόμενα ...εργαλεία παραγωγής υλικών και άϋλων αγαθών;

2. Θεωρούμε ότι η εργασία είναι δημιουργία, τιμή για τον άνθρωπο {άρα πρέπει να συνεχίζεται μέχρι να πεθάνει} ή μήπως είναι ...θεϊκή κατάρα (πρωτόπλαστοι...), εξαναγκαστική δουλειά (δουλεία) για να προσποριστούμε τα μέσα για την ατομική επιβίωση, δουλειά που όποτε μπορούμε την αποφεύγουμε;;;(*)

3. Έχει η δημοκρατία διαβαθμίσεις;;; Υπάρχει "περισσότερη" και "λιγότερη" δημοκρατία;;; Μήπως απλώς υπάρχουν ...άπειρες, διαφορετικής διαβάθμισης, ολιγαρχίες και ΜΟΝΟΝ ΜΙΑ δημοκρατία;;;(**)

4. Η επιβίωση (και η καλοπέραση βέβαια!) του ατόμου είναι ατομικό δικαίωμα (άρα υποχρέωση της κοινωνίας να την εξασφαλίσει) ή μήπως ατομικό επίτευγμα;;;

5. Οι διάφορες εργασιακές ενασχολήσεις πρέπει να ξεχωρίζονται (και να τιμώνται ανάλογα) από την ΔΙΑΘΕΣΗ προσφοράς ή μήπως από την "χρησιμότητά τους", την "απόδοση", την χρονική διάρκεια;;;(***)

Είναι και μερικά ακόμα αλλά ήδη έχω κάνει σοβαρή κατάχρηση του χώρου της φιλόξενης Ελένης.

αγάπη - αφοπλισμός - ειρήνη
Ναπολέων

----------------
(*) Έχουμε ψάξει ποτέ μήπως η «Σύνταξη Γήρατος» είναι εφεύρεση των εκμεταλλευτών για να πετούν χωρίς προβλήματα τα μη παραγωγικά πλέον "εργαλεία" στον Καιάδα;;;
(**) Εφεύρεση των πάσης φύσεως εξουσιαστών είναι η δήθεν διαβάθμιση της δημοκρατίας για να συγκαλύψουν το ΔΕΞΙΩΤΑΤΟ (έως και φασιστικό...) «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα», με τα γνωστά αποτελέσματα. Κακόμοιρε σκοπέ...
(***) Χωρίς γιατρούς π.χ. θα πεθαίναμε κάπως περισσότεροι και κάπως νωρίτερα... Αλλά και χωρίς σκουπιδιαρέους ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΟ ΙΔΙΟ θα συνέβαινε.

Ναπoλέων είπε...

Υ.Γ.
Στα περί "δια βίου εργασίας" ξέχασα να παραθέσω το προσωπικό μου «μότο»:

Την σύνταξή μου θα την πάρει η χήρα μου.

α-α-ε
Ν.

tractatus είπε...

Απο τον Στέργιο για τον Ναπολέοντα

Αγαπητέ Ναπολέων,

Πήγες μακριά τη συζήτηση αλλά δεν είναι και άσχημα δοθείσης ευκαιρίας. Δεν σκέφτομαι να απαντήσω σε όλα άλλωστε υπάρχουν πολλά αυτονόητα που ισχύουν και για μένα και δεν χρειάζεται. Και συ π.χ. θα έπρεπε να θεωρήσει αυτονόητο για έναν αριστερό που μάχεται ότι μάχεται και δίπλα με κάθε ιδεολογικοπολιτικής απόχρωσης άνθρωπο δεξιούς κεντρώους κλπ. Ο αριστερός δεν ξεχωρίζει μόνο από το αν είναι στη μάχη αλλά από το τι είδους μάχη δίνει. Αν μιλάμε για μάχη κατά της εξουσίας του κεφαλαίου που προσπαθεί να συσσωρεύσει δυνάμεις ανατροπής σε βάθος χρόνου είναι διαφορετικό από την ίδια μάχη που για κάποιους φτάνει μέχρι την απόσυρση κάποιου νόμου η μέτρου πολιτικής. Όχι καθόλου δεν τα υποτιμώ αυτά αφού και ‘γω αγωνίζομαι ταυτόχρονα, και το λέω μη γίνει παρανόηση.

Παρανόησες τον «αφορισμό» που ανέφερα. Αφορούσε στενά τη φράση σου για τα έδρανα που την βρήκα πολύ ευτελή για έναν ολόκληρο κόσμο. Μη το επεκτείνεις, το είπα σε αδικεί και δεν το πρόσεξες και στο τέλος αδικείς και μένα. Σαφώς απάντησα με τον όρο που και εσύ θέτεις, δηλαδή ότι στη πράξη ξεχωρίζω την Αριστερά αλλά σου ξέφυγε και μάλιστα το παρεξήγησες και πήγες αλλού τη κουβέντα. Τι νομίζεις εννοούσα όταν έλεγα ότι «Το ζω καθημερινά»; Είναι κάτι άλλο η δική σου «πράξη»; Και δεν επιτρέπεται να έχω άποψη για των κομμάτων τις θεωρίες και πράξεις όπως έχεις και συ και να διαφωνούμε; Νομίζω αυτά είναι αυτονόητα, δε θέλουν εξηγήσεις.

Μπορείς να έχει όποιες εκτιμήσεις θέλεις για την Αριστερά, την πολιτική τα κόμματά της κλπ. Σε καμιά περίπτωση δεν αφορίζω απόψεις. Δεν υπάρχει πρόβλημα. Άλλωστε και ‘γω έχω και την εκθέτω κάθε που μου δίνεται ευκαιρία. Διαφωνώ σε πολλά απ όσα λες – σε άλλα όχι - αλλά δεν έγινε και τίποτα. Δε θα το κάνουμε τώρα μακρινάρι ούτε εδώ θα λύσουμε τις διαφορές. Εδώ εκθέτουμε αποσπασματικά απόψεις για συγκεκριμένα θέματα και ο χώρος δεν φτάνει.

Δεν θα σχολιάσω τα 5 σημεία της «αριστεροσύνης» γιατί μεταξύ βασικού και δευτερεύοντος κριτηρίου υπάρχει απόσταση και ο καθένας τώρα αν βγάζει κατάλογο του τι είναι αριστερός… άστο καλύτερα.

Μόνο το σημείο για τη δημοκρατία δεν προσπερνώ ασχολίαστο. Η δημοκρατία δεν είναι μία. Μία είναι η λέξη και η βασική της αρχή. Αλλά το περιεχόμενό της από τη γέννησή της μέχρι σήμερα μεταβάλλεται διαρκώς και εμπλουτίζεται. Καλά τι να πω για τη σχέση της προδικτατορικής δημοκρατίας όταν έτρωγα ξύλο στους δρόμους με τη μεταδικτατορική; Τόσο δεν μπορώ να ξεχωρίσω τη διαβάθμιση; Δεν θέλω τώρα να μιλήσω για δουλοκτητική και αστική δημοκρατία… αν όμως σου πω ότι στη δημοκρατία εγώ περιλαμβάνω και την άμεση διεύθυνση της οικονομίας με την ιδιότητα των ιδιοκτητών από τους πολίτες ποια σχέση έχει αυτό με τη στεγανή αστική πολιτική δημοκρατία που αποκόβει την οικονομία (ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής) από τη κοινωνία και δεν της δίνει δικαίωμα διαχείρισης ως ιδιοκτήτη; Σιγά και θα μας το δίναν δηλαδή. Είναι να μη ξεχωρίζει μετά η αριστερή αντίληψη για τη δημοκρατία;

Νομίζω είναι αρκετά αυτά και ελπίζω να ληφθούν από τη θετική τους πλευρά για να αναπτυχθεί καλύτερα ο διάλογος.

Στέργιος

tractatus είπε...

GR έχεις δίκιο για το παρόν και για το μέλλον. Ωστόσο, ο ΝΚ νομίζω οτι αναλύει περισσότερο τις αιτίες που επέδρασαν στο παρελθόν και ποιά τα προβλήματα μεταξύ ΠΑΣΟΚ και αριστεράς...και φυσικά κρατάνε ακόμα και δοθείσης ευκαιρίας, δυστυχώς, επανέρχονται...

tractatus είπε...

LLS πράγματι υπάρχει αυτή η ιστορία του βολέματος που κάποιοι ξεχνιούνται εκεί μέσα αλλά νομίζω οτι τα πράγματα έχουν πλέον χαρακτήρα "τέλους εποχής". Γι' αυτό και οι συνθέσεις σύντομα θα αρχίσουν να απασχολούν το πολιτικό γίγνεσθαι...αν δεν γίνει απο τις κεντροαριστερές δυνάμεις...ε! τότε να περιμένουμε μήπως τον κ. Βγενόπουλο ;)

tractatus είπε...

σ.μ. πρόκειται για μια ιστορική διαδρομή απο στέλεχος του ΚΚΕ που το 89 τα βρόντηξε όπως λές. Επομένως γνωρίζει εκ των έσω όλα όσα γράφει και ξέρεις μπορεί και νάχει δίκιο. Η ιστορία της αριστεράς στην Ελλάδα είναι μια δύσκολη και δύστροπη ιστορία. Προσωπικά σέβομαι τους αριστερούς ακόμα κι αν δεν συμφωνώ με τα λάθη και τις τακτικές τους...τους σέβομαι γιατί σε περιόδους που δεν υπήρχε πολιτική ελευθερία κάποιοι απο αυτούς πλήρωσαν με τη ζωή τους τις ιδέες τους...Σε κάθε περίπτωση, η σύγχρονη κριτική γίνεται με όρους παρόντος και όχι με όρους πισωγυρίσματος κι ξυσίμωατος πληγών...

tractatus είπε...

Πάνο φυσικά συμφωνούμε.Κι εγω δεν συμφωνώ σε όσα λέει και πολλές φορές με κάνει έξαλλη με απόψεις του, όπως π.χ. για τα περιφερειακά πανεπιστήμια που δεν το έχω αναρτήσει αλλά στα θέματα της πολιτικής των πραγμάτων εξέλιξης θεωρώ οτι είναι απο τα καλύτερα μυαλά...

tractatus είπε...

Στέργιο κλασική η ανάλυσή σου με όλα τα αρνητικά και τα θετικά :)

tractatus είπε...

sinistra δεν νομίζω οτι ο ΝΚ είχε διαμορφώσει εκείνη τη περίοδο το ιδεολογικό προφίλ του ΠΑΣΟΚ. Εξάλλου δεν ανήκει στο ΠΑΣΟΚ ούτε και σήμερα.
Οσο γι' αυτά που είπε ο Ελεφάντης το θέμα είναι αν η σημερινή κατάσταση ΜΑΣ αφήνει παγερά αδιάφορους κι όχι το ΠΑΣΟΚ το ίδιο....Ξανασκέψου το!

tractatus είπε...

Καπκουμ δεν ξέρω γιατί αλλά σχεδόν πάντα συμφωνώ με τις απόψεις σου..."Μόνο αν προχωρήσει η κρίση και αναγκαστικά επιστρέψουν σταθερά οι σοσιαλδημοκράτες στις αξίες της Κοινωνικής Δικαιοσύνης, των Δημοσίων Επενδύσεων, της Κοινωνικής Ανάπτυξης, της κριτικής στάσης απέναντι στο Ατλαντισμό κλπ υπάρχει μέλλον.."

tractatus είπε...

δείμο πολύ σωστές οι παρατηρήσεις σου για τα ΜΜΕ και την οικογενειοκρατία...Ομως, αυτά δεν συμπεριλήθηκαν στην ανάλυση του ΝΚ γιατί το επίκεντρο ήταν οι σχέσεις του ΠΑΣΟΚ με την Αρσιτερά. Ομως, την απάντηση την έδωσε το καπκουμ
"Μόνο αν προχωρήσει η κρίση και αναγκαστικά επιστρέψουν σταθερά οι σοσιαλδημοκράτες στις αξίες της Κοινωνικής Δικαιοσύνης, των Δημοσίων Επενδύσεων, της Κοινωνικής Ανάπτυξης, της κριτικής στάσης απέναντι στ"ο Ατλαντισμό κλπ υπάρχει μέλλον..

Ναπoλέων είπε...

Αγαπητέ Στέργιο,
αν και δεν παρακαταλαβαίνω αυτήν την "από σπόντα" [μέσω Tractatus]σχολιογραφία μας, καταλαβαίνω ότι κάποιες λέξεις, όπως π.χ. "παρανόησες", "αυτονόητα", είναι «κλειδιά» για σένα για να μην πάρεις θέση σε κάποια τσουχτερά ζητήματα.
Ούτε παρανόησα, Στέργιο μου, ούτε ΤΙΠΟΤΕ είναι αυτονόητο.

Πάρε για παράδειγμα την -τόσο ταλαιπωρημένη την φουκαριάρα...- λέξη "δημοκρατία".
«Αρχή σοφίας, ονομάτων επίσκεψις».
Εγώ λέω (και αναλύω εκτενέστατα στα άρθρα μου «για μιά αριστερή Αριστερά») ότι είναι μόνο μία και μοναδική, ότι δεν έχει διαβαθμίσεις. Ότι δεν υπήρξε ποτέ ούτε υπάρχει [ακόμα] πουθενά.
Όλες οι άλλες διακυβερνήσεις απλώς είναι διαφόρου βαθμού ολιγαρχίες. Καμμιά τους δεν ήταν ούτε είναι δημοκρατία.

Εσύ αντεπιχειρηματολογείς γράφοντας:
Η δημοκρατία δεν είναι μία. Μία είναι η λέξη και η βασική της αρχή. Αλλά το περιεχόμενό της από τη γέννησή της μέχρι σήμερα μεταβάλλεται διαρκώς και εμπλουτίζεται.
Καταπώς λέμε εδώ πάνω: Νύχτωσες μακρυά.

Τί είναι δημοκρατία, Στέργιο μου;;;

Είναι κάτι άλλο εκτός από μιά διαδικασία μετατροπής της ΒΟΥΛΗΣΗΣ ενός "σώματος" σε ΠΡΑΞΗ;;;
Ανόθευτα, χωρίς διαστρεβλώσεις όποιου είδους.

Και πού είδες κάτι τέτοιο να "γεννιέται",
να «μεταβάλλεται διαρκώς και εμπλουτίζεται»;;;
Στην Αθήνα και τη Ρώμη;
Στις πρωτοχριστιανικές "αγάπες";
Ακόμα κι εκεί δημιουργήθηκαν {αμέσως!} βαθμοί: Διάκονοι, πρεσβύτεροι, επίσκοποι... Γιαυτό κατάντησαν {σύντομα!}, όπως κατάντησαν...
Μήπως στη Γαλλία, στη Σοβιετία;
Ή μήπως το 1963, το 1974, το ...1981 και το 1996;;;

Δεν είναι αφορισμοί και απαισιοδοξία αυτά. Ίσα-ίσα!
Μέσα από την μεταβολή {όχι τον ...εμπλουτισμό!} των ολιγαρχιών, κάτω από την πίεση των λαϊκών αγώνων [ή την τροτσκική διαρκή επανάσταση, αν θέλεις...] θά 'ρθει κάποτε και η δημοκρατία.
Θά 'ρθει όταν η πλειοψηφία καταλάβει ότι ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΤΗΣ ως ανθρώπων που δεν φοβούνται, δεν υποψιάζονται, δεν υποβλέπουν ο ένας τον άλλον.
Και εκεί βρίσκεται το καθήκον της όποιας αριστερής Αριστεράς:
Να δημιουργήσει αυτήν την πλειοψηφία άφοβων, αυτεξούσιων πολιτών.

Ξεκινώντας από το ίδιο της το "σώμα" βέβαια. Τα μέλη της...

αγάπη - αφοπλισμός - ειρήνη
Ναπολέων