Τρίτη 28 Αυγούστου 2007

Παλαιστίνη: Τα ανθρώπινα δικαιώματα και η στάση της διεθνούς κοινότητας απέναντι στον παλαιστινιακό λαό.

Η μεσανατολική σύγκρουση είναι σίγουρα ένα από τα πιο περίπλοκα και πιο σύνθετα διεθνή ζητήματα που κληρονόμησε ο 21ος αιώνας. Κι αυτό είχα την ευκαιρία να το διαπιστώσω βιωματικά πηγαίνοντας για μια εβδομάδα στην Παλαιστίνη όπου συνάντησα εκπροσώπους των παλαιστινιακών κομμάτων και υπεύθυνους ακτιβιστικών οργανώσεων και ΜΚΟ. Το Παλαιστινιακό είναι ο κύριος πυρήνας του Μεσανατολικού ζητήματος αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί εκεί διαδραματίζονται φαινόμενα που επηρεάζουν τις σύγχρονες εξελίξεις. Η εξάπλωση των ισλαμιστικών οργανώσεων, οι “ανθρώπινες βόμβες”, η αόρατη τρομοκρατία που πλανάται στο δυτικό κόσμο, οι θρησκευτικές διαμάχες, τα τείχη που ενώ αλλού πέφτουν-εκεί οικοδομούνται καθημερινά, η Ιδεολογία της Κατοχής, η συνεχής παραβίαση διεθνών αποφάσεων, η εκλογή εντός ριζοσπαστικού κόμματος όπως η Χαμάς, ο κίνδυνος εμφυλίου πολέμου, η ανέφικτη λύση δύο κρατών αλλά πάνω απ’ όλα η αδιάφορη στάση του Δυτικού κόσμου και των Αραβικών Κρατών, είναι φαινόμενα που αναμφισβήτητα επηρεάζουν τις διεθνείς εξελίξεις. Για όλα αυτά μας πληροφορούν καθημερινά τα διεθνή και ελληνικά ΜΜΕ, κυρίως μέσα από τις δηλώσεις των ιθυνόντων, των ανταποκριτών και τις αποφάσεις των κυβερνήσεων. Υπάρχει, ωστόσο, και μια άλλη πραγματικότητα που έχει να κάνει με την καθημερινότητα των απλών ανθρώπων που ζουν κυριολεκτικά «εντοιχισμένοι» στα ίδια τους τα εδάφη, χωρίς δουλειά, χωρίς μόρφωση, χωρίς στέγη και χωρίς την ελευθερία να μετακινηθούν από το ένα χωριό στο άλλο.

Το ταξίδι στην Παλαιστίνη ήταν για μένα μια έκπληξη κι αυτό γιατί, πέρα από τα όσα και όσους γνώρισα από κοντά, συνειδητοποίησα τη διαφορά του να ζει κάποιος σε Δημοκρατία και να μην παραβιάζεται η ελευθερία του σε καθημερινή βάση. Προσωπικά, πέρα από την ανάκριση που υπέστην στο αεροδρόμιο και μια σχετική παρακολούθηση για λόγους ασφάλειας, διαπίστωσα τις συνθήκες διαβίωσης των Παλαιστινίων που ελέγχονται, περιθωριοποιούνται και αποδυναμώνονται καθημερινά, για τους ίδιους λόγους(λόγους ασφαλείας) και με περισσότερη βέβαια επιμονή από το Ισραήλ. Η λέξη ‘security’ (ασφάλεια) είναι βαρύνουσας σημασίας και οι ένοπλοι αστυνομικοί και στρατιωτικοί που κυκλοφορούν με άνεση ανάμεσα στους πολίτες δεν ανταποκρίνονται σε ερωτήσεις τύπου τουριστικών πληροφοριών, αφού ο ρόλος τους είναι ο έλεγχος τρομοκρατικών ενεργειών και μόνο. Είναι γνωστό ότι μετά την εκλογή της Χαμάς, η διεθνής κοινότητα έχει επιβάλλει οικονομικές κυρώσεις ενάντια στην Παλαιστινιακή κυβέρνηση και ήδη ο παλαιστινιακός λαός έχει αρχίσει να ζει, εκτός από φυλακισμένος και σε συνθήκες μεγάλης ένδειας. Το τελευταίο διάστημα γίνεται προσπάθεια των παλαιστινιακών κομμάτων να δημιουργήσουν Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας αλλά οι παρεμβάσεις «τρίτων» φαίνεται να κερδίζουν περισσότερο έδαφος από τις διαπραγματεύσεις, με αποτέλεσμα κανείς να μην μπορεί να δει τον χρόνο επίτευξης μίας τέτοιας συμφωνίας. Η κατάσταση δεν είναι καθόλου καλή και κάποιοι μιλούν για εμφύλιο. Από την άλλη μεριά η ύπαρξη των ΜΚΟ (περίπου 90 τοπικές και διεθνείς οργανώσεις) δεν φαίνεται να βοηθά στην επίλυση του προβλήματος αλλά αντίθετα να συμβάλλει περισσότερο στη διαιώνιση μίας κατάστασης Κατοχής από τους Ισραηλινούς κι αυτό γιατί πολλοί από τους Παλαιστίνιους που εργάζονται σε τοπικές ΜΚΟ εφησυχάζουν και αδιαφορούν για το πολιτικό ζήτημα. Η ανεργία και οι συνθήκες ανέχειας δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια και αυτοί που βολεύονται είναι ανθρώπινο να επιδιώκουν να συνεχίζουν να βολεύονται, ακόμα και σε βάρος ενός ιδεολογικο-πολιτικού αγώνα, όπως είναι το Παλαιστινιακό.

Είναι αλήθεια πώς οι δηλώσεις της Χαμάς για μη αναγνώριση του Ισραηλινού Κράτους τροφοδοτεί τη διεθνή άρνηση για οικονομική και ηθική στήριξη του Παλαιστινιακού λαού. Είναι, όμως, επίσης αλήθεια ότι αυτή η κατάσταση βολεύει τους Ισραηλινούς προκειμένου να διατηρούν αδιάλλακτη στάση απέναντι στους Παλαιστινίους και να συνεχίζουν την καταπάτηση διεθνών αποφάσεων αλλά και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και μια τρίτη αλήθεια είναι ότι τα πολιτικά «παιχνίδια» των ισχυρών από τη μία και η παθητικότητα των λαών από την άλλη μπορούν να προκαλέσουν ή να υποθάλψουν ανθρώπινα εγκλήματα και γι’ αυτό η συμπάθεια και η φιλανθρωπία απέναντι σε όσους αδικούνται δεν φθάνει. Είμαι σίγουρη ότι ένα άρθρο δεν φθάνει-μια πληροφορία δεν λύνει και, κυρίως, ένα ταξίδι και μια διαπίστωση δεν αλλάζει μια κατάσταση. Όλα αυτά, όμως, μπορεί και να συμβάλλουν θετικά ώστε να συντηρείται το ενδιαφέρον για την περιοχή που, αν μη τι άλλο, για μας τους Έλληνες είναι πολύ κοντά. Είναι αυτονόητο ότι η επίλυση του προβλήματος θα έλθει όταν οι δύο κοινωνίες-ισραηλινή και παλαιστινιακή- συνυπάρξουν ειρηνικά ως ανεξάρτητα κράτη που περικλείονται από ασφαλή και αναγνωρισμένα σύνορα. Όσο για την καθημερινή ζωή των ανθρώπων, αυτή θα πρέπει να προστατεύεται και όχι να φρουρείται, να συνυπάρχει με τη διαφορετικότητα κι όχι να αποκόπτεται βίαια με την επίκληση ρατσιστικών και πολιτισμικών στοιχείων. Σε όλα αυτά η διεθνής κοινότητα πρέπει να έχει λόγο και να υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα όχι κάθε 10 του Δεκέμβρη αλλά καθημερινά με τις πράξεις της και την προσφορά της.

Δεν υπάρχουν σχόλια: